Saqer al-Ankah houdt zijn 10-jarige kleindochter, Bayan al-Ankah, vast nadat hij zegt dat ze op 10 december in het hoofd werd geschoten door Israëlische troepen in het noorden van Gaza, ongeveer een halve mijl van de zogenaamde gele lijn.
Anas Baba/NPR
onderschrift verbergen
bijschrift wisselen
Anas Baba/NPR
DOHA, Katar — Toen de 10-jarige Bayan Al-Ankah vorige week door het Israëlische leger dodelijk in het hoofd werd geschoten terwijl ze zich in een ontheemdenkamp in Gaza bevond, werd ze volgens haar familie een van de honderden Palestijnen die werden gedood tijdens een staakt-het-vuren tussen Hamas en Israël. Bemiddelaars Qatar en Egypte maken zich zorgen dat de wapenstilstand wordt bedreigd door bijna dagelijkse Israëlische aanvallen in Gaza.
De blijvende levensvatbaarheid van het door de VS gesteunde staakt-het-vuren in Gaza hangt af van twee cruciale volgende stappen: de inzet van een internationale strijdmacht in Gaza en de ontwapening van Hamas.
Maar landen die betrokken zijn bij deze belangrijke fase van het staakt-het-vuren debatteren nog steeds over fundamentele details over hoe verder te gaan – en het Amerikaanse doel om begin 2026 internationale troepen in Gaza te hebben, staat voor uitdagingen.
Landen willen Hamas niet met geweld ontwapenen
Een document van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken dat deze maand door NPR werd verkregen, zet de visie van de Trump-regering op de internationale troepen uiteen: “het ondersteunen van de demilitarisering van Gaza, het ontmantelen van de terroristische infrastructuur” en “het ontmantelen van door terroristen gebruikte wapens.”
Maar veel landen zeggen dat ze zullen weigeren troepen te sturen om Hamas te confronteren met zijn wapens.
De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft vorige maand internationale troepen het mandaat gegeven om tot eind 2027 in Gaza te opereren, maar de exacte rol van deze strijdkrachten blijft onduidelijk.
De VS riepen deze week vertegenwoordigers van tientallen landen bijeen in de hoofdstad van Qatar om plannen voor de International Stabilization Force (ISF) te bespreken. Het was slechts een planningsbijeenkomst, waarbij nog geen landen formeel troepen hadden ingezet, aldus een Amerikaanse functionaris die anoniem sprak om de bijeenkomst achter gesloten deuren te bespreken.
Palestijnse Hamas-militanten beveiligen het gebied terwijl Egyptische arbeiders, vergezeld van leden van het Internationale Comité van het Rode Kruis, op 8 december in de wijk Zeitoun in Gaza-stad zoeken naar de overblijfselen van de laatste Israëlische gijzelaar.
Omar Al-Qataa/AFP via Getty Images
onderschrift verbergen
bijschrift wisselen
Omar Al-Qataa/AFP via Getty Images
Hoewel de VS niet bekendmaakten welke landen aanwezig waren, behoren Italië, Egypte, Indonesië, Azerbeidzjan en Turkije tot de landen waarvan wordt aangenomen dat ze troepen zullen bijdragen aan het ISF, aldus functionarissen uit die landen en berichten in de media.
De Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Hakan Fidan, zei deze maand op het Doha Forum dat Turkije “een leidende rol kan spelen” bij het sturen van troepen naar Gaza, maar zei dat militair personeel moet worden ingezet als vredeshandhavers langs een grensgebied tussen delen van Gaza die worden gecontroleerd door Hamas en Israël – en niet om deel te nemen aan de ontwapening van Hamas.
“We mogen van het ISF geen werk verwachten dat niet is voltooid door de Israëlische veiligheidstroepen”, zei Fidan.
Andere landen met een moslimmeerderheid, zoals Egypte, hebben ook aangegeven dat ze geen troepen naar Gaza zullen sturen om Hamas en andere gewapende groepen daar met geweld te ontwapenen.
“Het mandaat zou, vanuit ons standpunt, vredeshandhaving moeten zijn, in plaats van vredesafdwinging”, zei de Egyptische minister van Buitenlandse Zaken Badr Abdelatty tegen het Doha Forum.
Hij zei dat de ISF moet worden ingezet als waarnemers “zo snel mogelijk ter plaatse, omdat één partij, en dat is Israël, elke dag het staakt-het-vuren schendt.”
Israël zegt dat Hamas het staakt-het-vuren schendt door te proberen zijn strijdmacht weer op te bouwen, en bij een Israëlische luchtaanval vorige week werd een hoge militaire commandant van Hamas gedood. Israël verdedigde de aanval door te zeggen dat hij de groep probeerde te herbewapenen.
Israël heeft blijk gegeven van scepsis over de internationale troepen in Gaza
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu zei deze maand dat een internationale strijdmacht wellicht niet in staat zou zijn om te doen wat Israël als de belangrijkste taak ziet: het ontwapenen van Hamas.
“Onze vrienden in Amerika willen proberen een multinationale strijdmacht op te zetten om de klus te klaren. Ik zei tegen hen … alsjeblieft, wees mijn gast”, zei Netanyahu.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu spreekt op 26 september tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York City.
Alexi J. Rosenfeld/Getty Images
onderschrift verbergen
bijschrift wisselen
Alexi J. Rosenfeld/Getty Images
Israël maakt bezwaar tegen de deelname van Turkije aan het ISF en beschouwt het land als een tegenstander met sterke sympathie voor Hamas. Israël heeft ook gezegd dat het geen troepen uit Gaza zal terugtrekken totdat het gebied is gedemilitariseerd.
Woordvoerder van het Qatarese ministerie van Buitenlandse Zaken, Majed Al-Ansari, zegt dat er meningsverschillen zijn tussen landen over wanneer welke stappen moeten worden ondernomen. Hij zegt dat Qatar de partijen aanmoedigt om gelijktijdige stappen te ondernemen in de richting van de ontwapening van Hamas en de terugtrekking van de Israëlische troepen.
“De volgorde is het probleem”, zei hij. “Wanneer vindt ontwapening plaats? Hoe gebeurt dat? … Elk gebrek aan besluitvorming over veel van deze kwesties geeft tijd voor het instorten van het staakt-het-vuren.”
Hamas zou de wapens kunnen neerleggen, maar onder voorwaarden
Aan de rand van Doha, in buitenwijken vol villa’s, bevinden zich de kantoren van Hamas-leiders in ballingschap.
Het is hier, in een van deze gebouwen, dat Israël in september raketten lanceerde tijdens een bijeenkomst van Hamas-onderhandelaars in een poging hen te doden. Maar Israël miste zijn doel en doodde in plaats daarvan een veiligheidsfunctionaris uit Qatar, de zoon van een Hamas-leider en een aantal personeelsleden.
De aanval leidde tot verontwaardiging bij de Arabische Golfstaten, die het een aanval op de soevereiniteit van Qatar noemden. Het was voor Trump ook aanleiding om Israël ertoe aan te zetten in te stemmen met een wapenstilstandsovereenkomst om een einde te maken aan de twee jaar durende oorlog in Gaza. Het staakt-het-vuren maakte een einde aan de pogingen van Israël om heel Gaza volledig te bezetten en legde plannen van enkele extreemrechtse leden van het kabinet om Palestijnen buiten het grondgebied te verdrijven, in de ijskast.
Een foto genomen van een afstand toont een beschadigd gebouw (links) in de compound waar leden van het politieke bureau van de Palestijnse militante groep Hamas verblijven, dat de dag ervoor het doelwit was van een Israëlische aanval in Doha, Qatar, op 10 september.
AFP/Getty-afbeeldingen
onderschrift verbergen
bijschrift wisselen
AFP/Getty-afbeeldingen
Bassem Naim, een van de Hamas-onderhandelaars die de aanval van september hebben overleefd, vertelde NPR in een interview in Doha dat Hamas openstaat voor ontwapening, ook al zegt hij dat de Palestijnen recht hebben op gewapend verzet onder de Israëlische bezetting.
“We zijn klaar voor een staakt-het-vuren voor vijf, zeven, tien jaar”, zei hij, eraan toevoegend dat Hamas gedurende die periode bereid zou kunnen zijn wapens op te slaan en neer te leggen, zolang Gaza niet wordt aangevallen.
“Ontwapening of ontmanteling van wapens moet verbonden zijn met een serieus politiek spoor, dat moet eindigen met een Palestijnse staat”, zei Naim. “Zolang we dit niet bereiken, blijven we worstelen en vechten.”
Hamas verwelkomt een internationale strijdmacht, maar alleen als vredesbuffer
Hamas zegt dat het de ISF als vredesmacht in Gaza zou verwelkomen en dat het dat al lang doet overeengekomen het bestuur op te geven van het grondgebied aan een Palestijns technocratisch comité. Maar Naim zegt dat het ISF alleen gebruikt mag worden als buffer om scheiding te maken tussen Israëlische strijdkrachten en Palestijnen. Naim zegt dat internationale strijdkrachten zich niet in de Palestijnse bevolkingscentra van Gaza mogen bevinden.
Israël is geweest openlijk bewapenen van rivaliserende bendes en clans die zich verzetten tegen Hamas in Gaza, waardoor vragen rijzen over de vraag of Hamas zijn lichte wapens zou opgeven, naast raketten en wapens die Israël zouden kunnen bereiken.
Hossam Badran, een andere hoge Hamas-leider in ballingschap in Qatar, vertelde NPR dat Hamas de onderhandelaars wil horen voordat hij publiekelijk de details van ontwapening bespreekt.
“Wij horen liever eerst van de bemiddelaars en de VS wat zij bedoelen met ontwapening”, zei Badran. “We zullen de bezetting (Israël) geen eerste of automatische reactie uit het niets geven zonder te begrijpen wat de volgende stappen inhouden.”
Hij zei dat Hamas wil dat zijn ontwapening plaatsvindt naast de terugtrekking van Israëlische troepen en de opening van Gaza’s grens bij Rafah met Egypte voor mensen die willen vertrekken en terugkeren. Hij zei dat het onredelijk is als Israël eerst aandringt op ontwapening.
“We zullen niet onderhandelen zonder kaarten in onze handen. Dat zou onlogisch en onrealistisch zijn”, zei Badran.
De Palestijnen lijden terwijl de volgende stap van het staakt-het-vuren in het ongewisse blijft
Bemiddelaars Egypte en Qatar zeggen dat Israël de hoeveelheid of soort hulp die is overeengekomen in het staakt-het-vuren niet toestaat, ondanks dat Israël zegt dat het dagelijks honderden vrachtwagens met goederen toestaat.
Volgens de VN eet een kwart van de gezinnen in Gaza nog steeds slechts één maaltijd per dag. Ook basisgeneesmiddelen, zoals antibiotica, zijn volgens de VN grotendeels nog niet beschikbaar
Vuile waterplassen nabij de tenten van ontheemde gezinnen nadat op 11 december een storm aan land kwam in Gaza-stad, waardoor tenten onder water kwamen te staan en duizenden geïmproviseerde onderkomens werden verwoest.
Anas Baba/NPR
onderschrift verbergen
bijschrift wisselen
Anas Baba/NPR
Israëlische luchtaanvallen tijdens de oorlog hebben Gaza gedecimeerd, waarbij meer dan 90% van de huizen is verwoest of beschadigd. Volgens het Gazaanse ministerie van Volksgezondheid hebben Israëlische aanvallen ook meer dan 70.000 Palestijnen gedood. De oorlog werd aangewakkerd door een door Hamas geleide aanval waarbij volgens de autoriteiten daar bijna 1.200 mensen in Israël werden gegijzeld en gedood.
Hulporganisaties, zoals de Noorse Vluchtelingenraad en Medische Hulp voor Palestijnen, zeggen dat Israël zelfs in het staakt-het-vuren de hulp blokkeert mensen dringend nodig om de winter te overleven. De afgelopen dagen heeft een zware storm Gaza overspoeld, waarbij de dunne schuilplaatsen en tenten van de mensen zijn weggeblazen. Gezinnen zeggen dat ze in de kou zitten en geen alternatief onderkomen hebben.
Het ministerie van Volksgezondheid van Gaza vertelde NPR dat ten minste twee baby’s tijdens de storm zijn omgekomen door de kou, en dat ten minste elf anderen zijn omgekomen toen een huis tijdens de storm instortte. Ze zeggen dat er in Gaza stacaravans nodig zijn, en niet alleen meer tenten.
NPR’s Anas Baba droeg verslag uit vanuit Gaza-stad.
