Zullen nieuwe waarschuwingslabels in Ierland mensen van alcohol afhouden?

Jack houdt van een drankje en bij een standaard avondje uit zullen er waarschijnlijk meerdere pintjes bij hem in de buurt betrokken zijn.

“Als je drie pinten hebt, is dat gemakkelijk, gemakkelijk in de omgang”, zegt de 29-jarige. ‘Waarschijnlijk zou een zware nacht, terloops, net zoiets zijn als zes-plus pinten.’

Jack groeide op in County Galway, waar, zegt hij, jonge mensen vaak op hun veertiende of vijftiende beginnen met drinken, “meestal in een veld met een verschrikkelijk blikje cider”.

“En dan, als je 17 bent, brengt je vader je naar een pub, koopt je een pint Guinness voor je, en daar begint het vast te houden.”

Ierland heeft een complexe relatie met drinken en velen zien alcohol en gezelligheid als onlosmakelijk met elkaar verbonden, onderdeel van het sociale weefsel van het dagelijks leven.

Pubs zijn vaak het middelpunt van gemeenschappen waar vaak livemuziek is, en veel traditionele liederen vieren of spreken over de nadelen van het hebben van één te veel. Grote merken als Guinness en Jamesons zijn belangrijke exportproducten.

Sinds 2020 hebben supermarkten en buurtwinkels in het hele land fysieke barrières moeten opwerpen tussen afdelingen die alcoholische dranken en algemene producten verkopen, terwijl sommige flessen en blikjes alcohol nu tot de sterkste waarschuwingsetiketten ter wereld behoren.

Producten met de nieuwe labels – waarop staat dat drinken leverziekten veroorzaakt en verband houdt met dodelijke kankers – zijn voor het eerst in 2023 in de Ierse wet opgenomen en zijn nu al te koop in pubs en supermarkten in het hele land.

Maar in een maatregel die door voorstanders van de volksgezondheid wordt veroordeeld, heeft de Ierse regering de verplichte invoering ervan uitgesteld tot 2028, waarbij ze de onzekerheid aan de wereldhandel wijten – waarvan sommigen geloven dat dit het resultaat is van lobbywerk door de drankenindustrie.

De brancheorganisatie, Drinks Ireland, van haar kant zei dat zij van de Ierse regering verwachtte dat zij enige “adempauze” zou geven op gezondheidswaarschuwingen en dat zij van mening is dat hierover op EU-breed niveau overeenstemming moet worden bereikt.

Toen Jack in 2015 naar Dublin verhuisde om journalistiek te studeren, leerde hij het nachtleven van de hoofdstad echt kennen.

“Dublin is een geweldige plek omdat er altijd spontaan gedronken wordt, en daarom is het beroemd”, zegt hij. “Het is erg pubgericht en er zit veel drank in.”

Een groot weekendavondje uit voor Jack begint meestal met een drankje bij iemand thuis – misschien een fles gin gemengd met tonic die hij en drie vrienden deelt – voordat hij naar een club gaat voor shots.

Maar hoewel hij soms behoorlijk wat drinkt, zegt Jack, die in de reclame werkt, dat hij zijn grenzen kent en zich gezond voelt.

“Ik ben een behoorlijk fit persoon, ik heb een jaar geleden een marathon gelopen”, zegt hij. “Ik ken mijn grenzen. Zolang jij weet wat jouw grenzen zijn, vind ik het prima, qua gezondheid.”

Driekwart van de bevolking hier drinkt en bij feesten, van verjaardagen tot bruiloften, gaat vaak alcohol gepaard.

Volgens cijfers van The Drinks Industry Group of Ireland (DIGI) is de consumptie de afgelopen 25 jaar met ongeveer een derde gedaald.

Jongeren beginnen nu gemiddeld op hun zeventiende met drinken, twee jaar ouder dan gemiddeld twintig jaar geleden. Maar als ze eenmaal beginnen, behoren hun consumptie en binge-drinken tot de hoogste in Europa.

Uit een rapport van de volksgezondheidsorganisatie Alcohol Action Ireland blijkt dat het percentage 15-24-jarigen dat alcohol consumeert is gestegen – van 66% in 2018 naar 75% in 2024 – en dat twee op de drie 15-24-jarigen regelmatig binge-drinken.

Campagnevoerders zijn van mening dat de Ierse alcoholwaarschuwingslabels een steeds grotere impact hebben. Maar de 23-jarige Amanda, die de labels heeft gezien, is daar niet zo zeker van.

“Je kijkt ernaar en je denkt: ‘Oh, dat heb ik net gedronken. Moet ik er nog één drinken?'”

Amanda denkt niet dat mensen veel aandacht zullen besteden aan de gezondheidswaarschuwingen en denkt dat ze sommigen zelfs meer geneigd zullen maken om te drinken.

“Ik denk gewoon niet dat het ze iets kan schelen”, zegt ze.

Tijdens een avondje stappen in Dublin zegt Amanda dat ze zich doorgaans beperkt tot maximaal drie drankjes.

“Ik hou ervan om de controle te hebben over wat ik doe als ik weg ben”, zegt ze. “Ik drink niet echt zoveel om los te laten.”

Ze houdt rekening met de manier waarop jongeren op sociale media worden gezien, en dat beïnvloedt haar eigen drinkkeuzes.

“Ik hou er niet van om met mezelf op de foto te gaan met een glas wijn of Guinness”, zegt ze. “Je wilt niet in compromitterende posities verkeren, je wilt niet dat mensen een negatief imago hebben.”

De eenentwintigjarige Sean woont in de hoofdstad en houdt ervan om met vrienden om te gaan – sommigen zijn drinkers, anderen niet.

Anders dan in andere delen van Europa zegt Sean dat als je ’s avonds wilt socialiseren, er hier niet veel keus is, behalve naar de kroeg gaan.

“Na een bepaalde tijd is er niet veel meer te doen in Dublin”, zegt Sean. “Van zes tot zeven uur gaat de stad bijna dicht. Soms denk je gewoon: ‘Ik heb echt geen zin in een pintje, maar ik wil ergens zitten en mijn vrienden zien’ – dus je moet wel een pintje pakken.”

Hij heeft de alcoholwaarschuwingslabels ook gezien, maar weet niet zeker of ze hem ervan zullen weerhouden te drinken.

“Iedereen weet wel dat het slecht voor je is, maar we doen het toch”, zegt hij.

Waarschuwingslabels voor sigaretten zijn “veel grafischer”, voegt Sean’s vriend Mark eraan toe.

Ierland was koploper op het gebied van het beperken van roken en sinds 2004 mag je niet meer roken op de werkplek, in restaurants en bars.

Zelfs vóór de introductie van de nieuwe waarschuwingslabels kwamen sommige jonge Ieren van in de twintig tot de conclusie dat ze beter af zijn zonder alcohol in hun leven.

Mark drinkt zelden. Het is “één voor mijn verjaardag, één voor Kerstmis”, zegt hij, deels omdat alcohol duur is en het goedkoper is om voor iets anders te kiezen.

“Ik vind het niet zo lekker smaken”, zegt de 21-jarige. “Guinness is waarschijnlijk degene die ik zou hebben, maar ook de kosten ervan. Ik bespaar zoveel geld door alleen maar Club Orange te kopen.”

Helen is 27 en toen ze jonger was, dronk ze regelmatig. Hoewel ze de alcohol nog niet helemaal heeft opgegeven, zegt ze net als Mark dat ze grotendeels zonder kan.

“De laatste keer dat ik iets dronk was in februari”, zegt Helen. “Het is een beetje afgenomen tot het punt waarop ik min of meer nuchter ben, maar ik identificeer me daar gewoon niet mee omdat ik misschien weer wat ga drinken – of misschien ook niet.”

Helens vriend Sam – die begon met drinken toen hij ‘16 of 17’ was – is nog een stap verder gegaan.

“Het was een beetje leuk toen ik naar de universiteit ging en het drinken een grote vlucht nam”, zegt Sam, die nu 27 is. “Op een dag besefte ik gewoon dat het te ver ging. Mijn vader zei tegen mij: ‘Wat doe je met je leven? Je moet het echt inpakken.'”

In 2021 schreef Sam zich in voor een jaar durende cursus geen bier drinken en stopte daarna volledig met alcohol. Hij heeft nu al drie jaar niet meer gedronken en is zelfs gestopt met het spelen van concertina in pubs, omdat het zo ingebakken was om tijdens een sessie iets te drinken. Als hij toch naar de kroeg gaat, kiest hij voor een alcoholvrij drankje.

Maar hij zegt dat het soms moeilijk lijkt voor mensen om te accepteren dat hij geheelonthouder is.

“Er is een vreemde persoon die je tegenkomt en je vertelt hem dat je niet drinkt en ze kijken je een beetje zijdelings aan.”

In tegenstelling tot Sam houdt Jack niet van alcoholvrije drankjes en vindt hij dat “tijdverspilling, omdat het dezelfde prijs kost als een pint”.

Hij heeft erover gedacht om te stoppen met drinken, maar zijn innerlijke vastberadenheid duurt nooit lang.

“Eerlijk gezegd is het behoorlijk moeilijk om te proberen de nuchtere reis in Ierland te ondernemen, omdat het intrinsiek verweven is met onze cultuur”, zegt Jack.

“Ik flirt altijd een beetje met het idee om helemaal nuchter te worden, maar dan raad ik mezelf onmiddellijk af en drink ik een pint.”

De BBC vroeg de Ierse regering waarom zij de verplichte introductie van de nieuwe alcoholwaarschuwingslabels had uitgesteld tot 2028. De BBC zei dat het besluit tot uitstel was genomen nadat er bezorgdheid was geuit over de impact van de implementatie ervan in het huidige mondiale handelsklimaat.