De laatste film van de wijlen Glenda Jackson en, als hij trouw blijft aan zijn woord, van Michael Caine, heeft “The Great Escaper” twee jaar na de Britse release zijn weg naar Amerika gevonden. De film gaat zondag in première onder de paraplu van de PBS-serie ‘Masterpiece Theatre’ en vertelt het waargebeurde verhaal van Bernie Jordan, die op 89-jarige leeftijd zonder begeleiding en onaangekondigd vertrok vanuit een Engels bejaardentehuis om de vieringen ter gelegenheid van de 70e verjaardag van D-Day in Normandië, Frankrijk, bij te wonen. (Deze gebeurtenis inspireerde ook een film van Pierce Brosnan, ‘The Last Rifleman’, die ongeveer in dezelfde tijd uitkwam.) Liefde, tijd en plicht zijn de thema’s. Geschreven door William Ivory en geregisseerd door Oliver Parker, is het een eenvoudig verhaal, eenvoudig verteld – lief, maar niet zoetsappig, en ontroerend, zelfs als je weet wat er gaat komen.
Bernie (Caine) woont met zijn vrouw Rene (Jackson) in een verzorgingshuis aan zee in de stad Hove. Ze heeft meer medische hulp nodig dan hij, maar ze zijn allebei bij hun verstand. Bernie, een veteraan van de Royal Navy, heeft er niet in geslaagd een plekje te bemachtigen tussen de groepen die naar Normandië reizen en besluit, aangemoedigd door Rene, het alleen te doen. Hoewel hij een rollator gebruikt en er soms moe of abstract uit kan zien (hij heeft veel aan zijn hoofd en een specifieke missie te vervullen), is de reis zelf niet bijzonder zwaar voor hem. Het wordt des te gemakkelijker als hij op de veerboot over het Engelse Kanaal Arthur Howard-Johnson (John Standing, heel fijn) ontmoet, een RAF-veteraan die hem een plaats bij zijn groep en een bed in zijn hotelkamer aanbiedt. Naarmate de film vordert, wordt hij steeds meer gefocust, wordt hij alert en levendig en neemt hij de leiding over Arthur, die eerder de leiding over hem had overgenomen. Het zal blijken dat elk van hen een schuldlast met zich meedraagt die voortkomt uit de invasie.
Michael Caine en Glenda Jackson in ‘The Great Escaper’.
(Rob Youngson / Meesterwerk, Pathé, BBC Films)
Terug in Hove is het personeel, vertegenwoordigd door assistent Adele (Danielle Vitalis) en manager Judith (Jackie Clune), niet onmiddellijk op de hoogte van Bernie’s afwezigheid – hij mag komen en gaan – en Rene, die toch de neiging heeft om met hen af te schermen, houdt zich stil om hem de tijd te geven om weg te komen. Als ze erachter komen dat hij vermist is, begint een zoektocht; Uiteindelijk laat Rene de waarheid aan het licht komen, komt de exploit in de pers en krijgt Bernie, die zich hiervan niet bewust is, de bijnaam ‘The Great Escaper’. Hij zal als een geïrriteerde beroemdheid naar huis terugkeren.
Flashbacks, met Will Fletcher als jonge Bernie en Laura Marcus als jonge Rene, herinneren aan de ontmoeting van het stel in oorlogstijd en Bernie’s interacties met een jonge soldaat op D-Day. Geïntegreerd als herinneringen verrijken ze de huidige actie zonder deze te veel uit te leggen.
Jackson en Caine, zoals je misschien weet of zou moeten leren, waren iconen van de Britse theaterglamour in de jaren zestig en zeventig, zij in ‘Marat/Sade’, ‘Women in Love’ en ‘Elizabeth R’, hij in ‘Alfie’ en de Harry Palmer-films (‘The Ipcress File’, et al.); in 1975 speelden ze samen in Joseph Losey’s ‘The Romantic Englishwoman’, mede geschreven door Tom Stoppard. Jackson was altijd politiek actief en stopte 23 jaar na zijn acteercarrière, van 1992 tot 2015, om als parlementslid te dienen, en keerde terug om te spelen “Koning Lear” in Londen en op Broadway en win een Tony voor een heropleving van Edward Albee ‘Drie lange vrouwen.’ Caine maakte, ondanks enkele trage tijden, de hele tijd films, allerlei soorten, waarin hij Scrooge speelde “Het Muppet Kerstlied,” De vader van Mike Myers binnen “Austin Powers in Goldmember” en Alfred in de “Batman”-trilogie van Christopher Nolan en rollen in vijf andere Nolan-films. Als je naar ‘The Great Escaper’ kijkt, zie je de geschiedenis.
Geen van beiden heeft een stap verloren. (Ik vind het prettig om te onthouden dat, hoe kwetsbaar of verward een ouder personage ook mag zijn, de persoon die ze speelt werk doet dat kracht en nadenken vereist.) Gezien zowel de eminentie van de acteurs als hun leeftijd – Caine was 90 toen ‘The Great Escaper’ in première ging, terwijl Jackson, 87, kort daarvoor stierf – is het moeilijk om niet te kijken met een dubbel bewustzijn van de spelers en de rollen. Maar in plaats van af te leiden, verdubbelt het de impact. Jackson en Caine dragen trots hun jaren; er zit geen ijdelheid in hun prestaties of hun uiterlijk. De uiteindelijke hereniging van het stel is diep en echt en, net als hun hele relatie, heerlijk gewoon.
