Jürgen TellerZegt, net als zijn werk, veel met weinig. Tegenwoordig fotografeert hij voornamelijk met een iPhone, nadat hij is afgestudeerd in film en later digitaal.
“Voor mij is het niet zo belangrijk”, zegt hij zakelijk over zijn apparaatkeuze. Hij videobelt vanuit zijn studio in Notting Hill. Teller draagt een flamingoroze trui – hij staat bekend om zijn neonkleurblokken – en praat langzaam en doelbewust met een licht Beiers accent. Nog maar enkele dagen geleden opende hij een nieuwe tentoonstelling in overzichtsstijl, die drie decennia aan werk beslaat, waarvan sommige niet langer dan drie weken eerder zijn opgenomen. Op de achtergrond zijn vrouw en creatieve partner van acht jaar, Dovile Drizyteis af en toe te horen, terwijl Teller geen naam kan bedenken of het exacte woord dat hij nodig heeft.
Paus Franciscus in Venetië nr. 3, Vrouwengevangenis Giudecca, 2024
De voorstelling in kwestie, je bent uitgenodigdwordt vastgehouden Onassis Klaareen nieuwe locatie opgezet door de Stichting Onassis in Athene. De titel is karakteristiek open maar ook positief en – de aanwijzing zit in de naam – gastvrij. In plaats van een show halverwege zijn carrière om te buigen naar een strakke, curatoriële verwaandheid, heeft Teller in plaats daarvan een verscheidenheid aan mode- en kunstfotografie verzameld die zowel de breedte als de diepte van zijn wereld aanspreekt. Tijdens ons gesprek spreekt hij veel over storytelling, waardoor ik denk dat dit in ieder geval het thema is. Toch is er een achtergrondverhaal verbonden aan het project. Tijdens een opdracht voor Harper’s Bazaar Italië – modellen fotograferen in kerken – er kwam een folder van een kerk door de brievenbus met daarop “u bent uitgenodigd”. (Hij houdt het tegen de camera van zijn computer.)
‘Je bent uitgenodigd’, Londen, 2025
Voor de meeste mensen zou dit in hun tijd weinig meer zijn dan een alledaagse eigenaardigheid, maar voor Teller was het de afsluiting van een reeks betekenisvolle gebeurtenissen die culmineerden in de uiteindelijke naam van de show. Eerder kreeg hij de kans om te fotograferen Paus Franciscusdie hij al heel lang wilde fotograferen, deels omdat hij vond dat Francis fotogeniek was, maar vooral omdat hij vond dat Francis een bewonderenswaardige morele status had. In opdracht van het Vaticaan zijn de beelden gemaakt tijdens een bezoek aan een vrouwengevangenis in Venetië, bijna een jaar voor zijn dood. “Het was een diepe ervaring – hoe hij met hen sprak en hoe deze vrouwen reageerden toen hij daar was”, zegt hij. “Hij had een ongelooflijke uitstraling; hij is de meest positieve paus die er was.”
van links: ‘Symposium van de liefde’, 2025
De foto’s zijn speels, hartverwarmend en, in echte Teller-stijl, van het soort waarvan je denkt dat je ze zou kunnen maken, maar om de een of andere reden – waarschijnlijk kadrering en aangeboren talent – niet lukte. Ze sluiten zich aan bij talloze anderen bij Onassis Ready. Daar is het verbluffende beeld van Björk en haar zesjarige zoontje Sindri in een IJslandse warmwaterbron Het gezicht; Afrikaanse slakken die een perzik verslinden; Victoria Beckham uit de boodschappentas van haar eigen merk kruipen; zijn lelijk-mooie portretten van iedereen, van Yves Saint Laurent tot Maggie Smit voor Loewe; en de virale campagne voor het beschilderen van dieren en het onthullen van billen Duran Lantink‘S AW25 verzameling.
van links: ‘Good Morning Sunshine’, 2025
Na talloze tentoonstellingen te hebben georganiseerd – niet in de laatste plaats zijn blockbuster, ik moet leven (2023-24), op de Groot Paleis – in de loop van zijn carrière is Teller nu voorbij elke duidelijke grens tussen zijn commerciële werk en zijn werk in de kunstwereld. In 2013, voor zijn ICA Londen show, Wauw!hij scheidde de twee opzettelijk. “Het soort werk dat ik deed met Duran of Jonathan Anderson (voor Dior en Loewe) gaat verder dan alleen een modefoto’, zegt hij. Trouw aan dit nu versmolten kunstwerkleven, zul je ook persoonlijke werken vinden, zoals die van dit jaar Goedemorgen zonneschijn tweeluik serie. ’s Ochtends fotografeert hij de Japanse dripkoffie die hij voor zichzelf en Drizyte maakt, en wat hem direct omringt. Dit laatste kan een kinderbedje, Drizyte in bed, een speelgoedkeuken of een nieuwigheidsklok zijn. Hij zegt over de inhoud van de show. “Ik wil er geen onderscheid in maken als: ‘Oh, dit is gewoon mijn modewerk, of dit is gewoon mijn privéwerk.'”
van links: Märchenweiher, Bubenreuth, 2008; ‘The Spear in My Arse’, afbeeldingen en tekst, Londen, 2012
Teller, die drie jaar geleden door de artistiek directeur van Onassis werd uitgenodigd om in de ruimte te exposeren, Afroditi Panagiotakouis duidelijk dat de tentoonstelling, ondanks de gevarieerde tentoongestelde werken, site-specific is. Hij citeert een foto die hij ervan heeft gemaakt Pamela Anderson op een Grieks eiland dat Plato leest Republiekevenals opnamen van Marie-Chantal, kroonprinses van Griekenlanden haar dochter, Prinses Maria-Olympia. Ik zie een portfolio met afbeeldingen van Drizyte en Teller in dubbele belichting, naakt en stoeiend in het zand. In de begeleidende catalogus worden deze laatste shots aangevuld met een fragment uit de toespraak van Aristophanes tijdens Plato’s Symposium waarin een verloren derde geslacht wordt beschreven dat twee sets van alles omvatte: handen, benen, geslachtsorganen, enz. De tekst stelt dat (heteroseksuele) liefde het nastreven van dit derde geslacht is. “We doen alles samen, van ‘s morgens tot ‘s avonds”, zegt Teller over zijn relatie met Drizyte. “Zelfs ons denken begint heel erg op elkaar te lijken. Ik wilde dit idee van onze twee lichamen die in elkaar overgaan.”
van links: ‘De mythe nr. 50’, Grand Hotel Villa Serbelloni, Bellagio, 2022; ‘Poot, slakken en perziken nr.36’, Londen 2017
Voor Teller is de show zijn ‘meest persoonlijke’ tot nu toe, maar een exposé is dat niet. Hij is er duidelijk van dat, hoewel hij bijvoorbeeld zijn keuken thuis als een studio behandelt of de slaperige ochtenden met Drizyte als fotomomenten, je alleen maar een ‘sprookjesachtige’ afbeelding krijgt. Zoals hij het zelf zegt: je weet niet hoe zijn woonkamer eruit ziet of waar hij op vakantie gaat, en je hebt hem ook niet op Instagram (zijn account is privé). Uiteraard is publieke kwetsbaarheid al lang een onderdeel van zijn praktijk. In deze geest toont de show zijn beroemde Vader en zoon zelfportret. Teller, starkers, wordt geposeerd bij het graf van zijn vader, met één voet op een voetbal, een biertje in zijn linkerhand en een sigaret in de andere. Zijn relatie met zijn vader, Walter, was ijzig. “Of het nu gaat om de zelfmoord van mijn vader, een foto van mijn moeder, de Ga-ziet project (een serie uit de jaren 90 waarin tienermodellen worden gedocumenteerd tijdens castings) of toen ik fotografeerde Nirvana (in 1991)”, zegt Teller, “het zijn allemaal dingen die veel voor mij betekenen.”
Het persoonlijke aspect van Tellers werk komt ook tot uiting in een groeiend zelfbewustzijn. Hij begon rond 2000 met zelfportretten. “Ik verveelde me een beetje door de ijdelheid van beroemdheden en ik wilde (zien) hoe het voelt om door jezelf gefotografeerd te worden”, zegt hij. Hij leerde zichzelf als onderwerp kennen en profiteerde van het simpele feit dat hij altijd in de buurt was voor werk. “Is een actrice of schrijver beter of slechter dan ikzelf?” Tegenwoordig is deze zelfreferentialiteit behoorlijk meta geworden. Zijn derde kind, Iggy, ontleent haar naam aan Iggy Pop (hij heeft ook Lola, 28, en Ed, 21). Teller schoot de muzikant in 2022 in Miami neer Documentjournaal en genoten van de ervaring. Toen de redactie even later de naam van zijn dochter hoorde, vroegen ze hem ook haar neer te schieten. Aanvankelijk had hij er geen zin in. “Elke ouder heeft schattige foto’s van hun pasgeboren baby’s. (Het is) een beetje belachelijk”, zegt hij. Toen kwam het naar hem toe. Hij zou zijn eigen foto’s opnieuw tentoonstellen – Kate Mos met roze haar in bed, Victoria Beckham in de boodschappentas, zelf vastgebonden aan een vlaag ballonnen – met in plaats daarvan zijn baby als middelpunt.
van links: Dovile zwanger, Londen, 2023; ‘Waar we vandaan komen nr. 64’, 2024
Er zijn ook subtielere verwijzingen naar Teller-ismen. Op een van de tweeluikafbeeldingen zien we alleen een paar Asics en een opgerolde grijze spijkerbroek. Het is onmiskenbaar een Teller-outfit (en imago). Hetzelfde kan gezegd worden van een gruizige poging voor een nieuw tijdschrift Middag met Katharine Hamnett voor een nieuwe serie politieke T-shirts. “Ik voelde me heel nauw verbonden met Katherine omdat ze me begin jaren ’90 een van mijn eerste reclameopdrachten (voor haar merk) gaf en we jarenlang hebben samengewerkt”, zegt hij over dit moment waarop de cirkel rond was.
Tenzij je Tellers werk als een amorf geheel bekijkt, esthetisch aaneengeregen door een unieke, grunge-achtige, schijnbaar momentopname – het is nooit een momentopname, merkt hij op – stijl, is het moeilijk om een doorgaande lijn te bouwen. Teller handelt veel in aforismen. (“Bepaalde dingen zijn gewoon tragisch, humoristisch of serieus van aard, en dat is wat het leven is.”) De resultaten zijn bedrieglijk eenvoudig, no-nonsense en rauw. Maar dat komt alleen door het gruntwerk dat erachter zit. “Alles wordt minutieus geënsceneerd en uitgewerkt. Ik denk veel na over hoe ik iets wil uitvoeren. Vaak maak ik in het leven iets mee dat een grote impact op mij heeft. Ik denk erover na, voer het na en organiseer het op die manier.”
van links: Zelfportret met banden, reclamekalender van JW Anderson, Londen, 2021; ‘Waar we vandaan komen nr. 38’, 2024
Blijkbaar is Teller een gevoelige ziel, zichtbaar contemplatief gedurende de 45 minuten die we delen. Hij is ontroerd door zowel de duidelijk ontroerende dingen, zoals een bezoek aan Auschwitzen het anders vergeetbare. Voor je bent uitgenodigdvoelt het alsof we getuige zijn van een late-carrièreshow. Er zit een rondheid in die zijn filosofie belijdt – het absorberen en gevoelig zijn voor de wereld om je heen – niet didactisch, maar door de ervaring van het samen zien van elk beeld.
Wat hoopt Teller dat mensen uit de show halen? Hij pauzeert maar liefst 14 seconden. ‘Mmm,’ denkt hij. “Een diep gevoel van avontuur. Hopelijk voelen ze zich geïnspireerd over hun eigen leven en het maken van hun eigen keuzes.” Dat is de uitnodiging.
Juergen Teller’s ‘you are invite’ is tot 30 december te zien bij Onassis Ready, Athene. 10+ nummer 8 – TOEKOMST, JUBILEUM, VIERING – ligt op 5 december in de kiosk. Bestel uw exemplaar vooraf hier.
