Weinig Zoom-oproepen hebben mij zo zelfbewust gemaakt als mijn gesprek met Robert Biswas-Diener. Als executive coach en psycholoog is hij onlangs co-auteur van een boek over ‘radicaal luisteren’. Zoals veel mensen ging ik ervan uit dat ik een redelijk goede luisteraar was, maar wat als ik het helemaal verkeerd heb gedaan?
Aan het einde van het gesprek zijn mijn angsten bevestigd: van de zes vaardigheden die hij beschrijft, demonstreer ik slechts de helft.
Het goede nieuws is dat we allemaal kunnen verbeteren, en de voordelen lijken eindeloos.
Door aandachtiger te luisteren naar de mensen die we ontmoeten, worden we betere onderhandelaars, samenwerkingspartners en managers, terwijl we onze eigen geestelijke gezondheid verbeteren. “Het kan een tegengif zijn voor veel problemen”, zegt Biswas-Diener.
Betere luisteraars = beter op het werk
Goed luisteren betekent veel meer dan stil blijven en af en toe beleefd knikken. Er is een praktijk genaamd “actief luisteren”, en onderzoek bevestigt dat dit een van de meest waardevolle vaardigheden in het leven is.
Overwegen een studie uit 2024 door Guy Itzchakov aan de Universiteit van Haifa in Israël en collega’s. Het team vroeg eerst 1.039 werknemers uit verschillende sectoren om de luistervaardigheid van hun collega’s te beoordelen door uitspraken te beoordelen als: “Als mijn collega’s naar mij luisteren, willen ze oprecht mijn standpunt horen” en “Ze laten me zien dat ze begrijpen wat ik zeg.”
Gedurende de volgende vijf dagen ontdekten ze dat deze scores de betrokkenheid van elke deelnemer bij hun organisatie voorspelden, hun emotionele veerkracht na stressvolle gebeurtenissen en hun bereidheid om met andere werknemers samen te werken.
Je gehoord voelen kan vooral belangrijk zijn in tijden van onzekerheid. Uit een onderzoek van Tiffany Kriz, universitair hoofddocent management en organisaties aan de MacEwan University in Canada, blijkt bijvoorbeeld heeft getoond dat bazen met betere luistervaardigheden veel effectiever zijn in het verzachten van gevoelens van baanonzekerheid na ontslagen.
Niet alleen de mensen om ons heen zullen hiervan profiteren. Itzchakov heeft ontdekt dat mensen met verbeterde luistervaardigheden een betere geestelijke gezondheid genieten dankzij hun nauwere banden met hun collega’s. Ze zijn minder kans lopen op een werkgerelateerde burn-outBijvoorbeeld.
De vraag is: hoe kunnen we de gewoonten verbeteren die we altijd als vanzelfsprekend hebben beschouwd? Daarom belde ik Biswas-Diener, wiens boek over dit onderwerp, Radicaal luisteren: de kunst van echte verbinding, verscheen eerder dit jaar.
Uw stapsgewijze handleiding om een betere luisteraar te worden
De eerste stap is praktisch: elimineer zoveel mogelijk afleidingen.
Sluit de deur van uw kantoor, zet uw mobiele telefoon op stil, sluit uw laptop – alles wat u nodig heeft om u uitsluitend op de persoon voor u te concentreren. Niemand vindt het leuk om “gephubbed” te worden (telefoon afgekeurd) terwijl u uw meldingen controleert. (Handen omhoog: ik ben hier schuldig aan.)
Dit is het moment voor het mentale werk, dat begint met het vaststellen van de intentie voor het gesprek: wil je vermaakt worden of iets nieuws leren? “Dat zal bepalen waar je op let”, zegt hij.
Tegelijkertijd moet u de bedoelingen van uw gesprekspartner identificeren: is hij of zij op zoek naar advies, praktische ondersteuning of medeleven? Elke situatie vereist een ander soort reactie. Dit principe, genaamd ‘optimale ondersteuningsmatching’, moet ongemakkelijke momenten voorkomen die tot misverstanden kunnen leiden.
Onthoud: een deel van een goede luisteraar is dat je weet wat je moet zeggen op basis van wat je hebt gehoord terwijl je aan het luisteren was.
In veel gesprekken zul je met meningsverschillen moeten omgaan. Dit betekent dat u uw intellectuele nederigheid vergroot, zodat u het standpunt van de ander niet achteloos terzijde schuift. “Het is niet doen alsof je minder waard bent dan iemand anders, maar erkennen dat jouw mening beperkt en bevooroordeeld kan zijn”, zegt Biswas-Diener.
‘En als het je niet bevalt wat de persoon zegt, kun je altijd nieuwsgierig naar hem of haar blijven’, zegt hij. Luister, in plaats van ruzie te zoeken.
Uit psychologisch onderzoek blijkt dat kleine tekenen van echt interesse in de mening van anderen kan zijn ongelooflijk ontwapenend. Het maakt de kans op conflicten onschadelijk en moedigt de ander aan zijn eigen twijfels te erkennen, zodat hij of zij ontvankelijker wordt voor jouw standpunt. Dat kan zijn omdat mensen de neiging hebben te overschatten hoeveel anderen van gedachten willen veranderen, en elke blijk van openheid van geest zal die angsten wegnemen. Een bescheiden, actieve luisteraar zijn en gewoon iemand vragen Waarom ze zijn tot een bepaald oordeel gekomen, kunnen hun verdediging verlagenwaardoor de communicatie mogelijk succesvoller wordt.
Waar mogelijk moet u ook de kwaliteiten die u bewondert valideren. “Misschien houd je niet van hun persoonlijkheid, maar je kunt altijd erkennen hoe eerlijk, openhartig of reflecterend ze zijn”, zegt Biswas-Diener. Luister aandachtig om iets te vinden dat je kunt complimenteren.
Ten slotte, en misschien wel het meest contra-intuïtief, stelt Biswas-Diener voor om te luisteren en vervolgens op geschikte momenten actief tussenbeide te komen. Ook al lijkt dit in strijd te zijn met alle richtlijnen voor goede etiquette, toch kunnen een paar extatische onderbrekingen (‘ja!’, ‘ik dacht hetzelfde!’, ‘dat wist ik niet’) de energie van het gesprek verhogen en benadruk uw interesse in wat ze zeggen. Om vergelijkbare redenen kunt u gerust iemands zin voor hem of haar afmaken.
Zelfs negatieve feedback – zoals tussenbeide komen om uit te leggen dat je het verhaal al eerder hebt gehoord – is het bewijs dat dat zo is Zijn luisteren, terwijl geduldige stilte kan koud, afstandelijk of afgeleid lijken.
De reactie van de spreker hangt allemaal af van uw timing en hoeveel zendtijd u verwacht te nemen: vergeet niet om elk tussenwerpsel in evenwicht te brengen met het allerbelangrijkste luisteren. “Als ik erin spring en eruit spring, is het een volkomen acceptabel tussenwerpsel”, zegt Biswas-Diener. “Het enige moment waarop ze zich niet op hun gemak voelen, is wanneer je het podium pakt.”
Een hele mentaliteitsverandering
Ik oefen deze vaardigheden al drie weken sinds ik voor het eerst met Biswas-Diener sprak, en ik heb al enkele voordelen opgemerkt.
Ondanks enige bedenkingen ben ik moediger geweest in het onderbreken van mensen midden in het gesprek, en ik was aangenaam verrast toen ik daardoor de energie van het gesprek zag stijgen. Het veranderen van de manier waarop ik luister, heeft feitelijk de manier veranderd waarop zowel mijn gesprekspartner als ikzelf tijdens het gesprek handelen productief manieren.
Door mijn bedoelingen mentaal te verduidelijken, heb ik ontdekt dat werkbezoeken veel efficiënter en lonender zijn, en door meer nieuwsgierigheid te tonen naar alternatieve gezichtspunten, heb ik ontdekt dat succesvolle compromissen nu veel gemakkelijker te vinden zijn.
Biswas-Diener suggereert dat dit empathische vermogen, net als onze fysieke spieren, in de loop van de tijd zou moeten toenemen.
“Je kunt het zelfs oefenen tijdens het luisteren naar radio-interviews, en vragen wat de interviewer goed doet.”
Die subtiele tekenen van nederigheid, nieuwsgierigheid en acceptatie zullen spoedig veel duidelijker voor je worden. ‘Je gaat beginnen gehoor luisteren”, zegt Biswas-Diener.
En door ze te emuleren, bouw je al snel sterkere sociale verbindingen op.



