George Clooney speelt het titelpersonage in ‘Jay Kelly’ van Netflix een Clooney-achtige filmster die schijnbaar aan de top van de wereld staat, maar in feite op een kruispunt staat. Hij heeft zijn nieuwste film af en bevindt zich op een punt in zijn carrière waarop hij zich zorgen begint te maken dat elk project zijn laatste zou kunnen zijn. Zijn hoop om de zomer door te brengen met zijn jongste dochter, Daisy, wordt de kop ingedrukt als hij beseft dat ze door Europa gaat reizen voordat ze in de herfst naar de universiteit gaat. (Jessica, Jay’s oudste dochter, praat nauwelijks met hem.) Zijn mentor, een Britse regisseur die hem in zijn eerste film castte, is onlangs overleden; Bovenop het dreigende gevoel van sterfelijkheid is er het schuldgevoel dat Jay voelt omdat hij zijn naam niet aan het afstudeerproject van de regisseur heeft verbonden om de financiering rond te krijgen. En na de begrafenis, Jay komt de voormalige vriend tegen die hem naar die noodlottige auditie bracht als emotionele steun – en die verbitterd blijft dat Jay de rol kreeg en ‘zijn leven stal’.
In plaats van deze conflicten te gaan verwerken, besluit Jay ervoor weg te rennen en stopt hij met zijn volgende film om Daisy naar Europa te volgen. Zijn professionele entourage – een groep die bestaat uit zijn oude manager en vriend Ron (Adam Sandler) en zijn no-nonsense publicist Liz (Laura Dern) – komt onmiddellijk in actie en vergezelt Jay op een chaotische reis naar het buitenland, met als eindpunt een Italiaans filmfestival waar Jay een onderscheiding voor zijn carrière zal ontvangen.
“Ik had wel het idee dat een acteur een of andere crisis zou doormaken, en het zou tegelijkertijd een reis voorwaarts en achterwaarts zijn”, zegt schrijver-regisseur Noah Baumbach over de vonk die uiteindelijk “Jay Kelly” werd. Terwijl Jay Hollywood ontvlucht, blijven de stad en haar inwoners hem achtervolgen. Visioenen van hemzelf als jonge acteur zweven in en uit zijn hoofd terwijl hij de fouten herkent die hij heeft gemaakt door zijn vriend te naaien en zijn oudste dochter te verwaarlozen. Maar waar hij ook heen gaat – zelfs aan boord van een drukke trein van Parijs naar Toscane – hij wordt onmiddellijk herkend als de ster die hij is. Jay Kelly kan niet aan zichzelf ontsnappen, hoe hard hij ook zijn best doet.
Laura Dern, George Clooney en Adam Sandler in ‘Jay Kelly’.
(Peter Berg / Netflix)
Baumbach schreef ‘Jay Kelly’ samen met de Britse acteur en scenarist Emily Mortimer, die ook in de film verschijnt als Jay’s favoriete visagiste: ‘Pas toen ik Emily erbij betrok, begon het zich meer vorm te geven in de film die je ziet’, zegt Baumbach.
Je zou kunnen veronderstellen dat de jaren van het paar in het vak (nu in de vijftig, Baumbach en Mortimer begonnen allebei halverwege de jaren negentig) hun beeld van roem en roem vormden, maar Baumbach is ervan overtuigd dat het niet zijn bedoeling was een satire over hun branche te schrijven. “Terwijl Emily en ik ons concentreerden op de personages en het verhaal, begon de betekenis zich te openbaren”, legt hij uit. “Een deel van onze taak is om daar open en bewust van te zijn.”
Het laat zien dat een megaster als Jay omringd zou zijn door een hechte kring van mensen die zijn leven leidden, wat ertoe leidde dat Baumbach en Mortimer die ingewikkelde relaties gingen verkennen. Een centrale verhaallijn is de vriendschap tussen Jay en Ron, die al tientallen jaren samenwerken. Ondanks zijn toewijding aan zijn vrouw en kinderen, is Jay de hoogste professionele prioriteit, en het inherent transactionele karakter van hun relatie is een conflict dat langzaam naar de oppervlakte komt. Je kunt er eenvoudigweg niet omheen dat de persoon waar Jay het dichtst bij staat ook iemand is die 15% van zijn inkomsten ontvangt.
Filmmaker Noah Baumbach.
(Sela Shiloni / For The Times)
Het is een lastige situatie die velen die in de entertainmentindustrie werken zullen herkennen, maar het is ook een humoristische waarheid, het soort dat alle films van Baumbach onderstreept. “Jay Kelly” is niet zijn eerste filmset, althans gedeeltelijk, in Los Angeles. In ‘Greenberg’ is het titelpersonage van Ben Stiller een chagrijnige en neurotische New Yorker die na een zenuwinzinking naar het westen is gevlucht. In het autobiografische ‘Marriage Story’ komt Charlie, een in New York gevestigde theaterregisseur van Adam Driver, vast te zitten in LA tijdens zijn scheiding van zijn acteursvrouw Nicole (Scarlett Johansson).
Baumbach, geboren in Brooklyn, noemt zijn relatie met Los Angeles complex. “Het is een plek waar ik niet altijd graag ben”, zegt hij – een beetje een understatement. Maar hij is meer gefascineerd dan afgeslagen door de stad. “Ik voelde me nooit aangetrokken om er satirisch over te zijn. Ik vind het zo’n interessante, vreemde plek. (Mijn films die) hier plaatsvinden, doen dat met een reden. Met ‘Greenberg’ is LA een metafoor voor eenzaamheid. In ‘Marriage Story’ wordt Charlie gedwongen te vechten voor een huis buiten waar hij voelt dat zijn thuis is.” En waar zou een ster als Jay uiteindelijk anders kunnen verblijven? ‘Ik bedoel, Jay Kelly had toch niet in New York kunnen wonen, toch?’
Er is natuurlijk de showbusiness, een industrie die waarde hecht aan fantasie en ijdelheid en die onmogelijk ergens anders zou kunnen bestaan. “Ron heeft de zin: ‘De dood is zo verrassend, vooral in LA'”, zegt Baumbach, terwijl hij Sandlers dialoog uit het begin van de film reciteert. “(Deze personages) leven op een plek die voor het grootste deel niet verandert – en dat helpt de collectieve illusie te ondersteunen dat we allemaal voor altijd zullen leven.”
Jay Kelly misschien niet, maar de films wel.
