Wanneer een X-gebruiker heeft er onlangs op gewezen Na de oogverblindende toename van de rijkdom van miljardairs sinds 2015 reageerde ondernemer Mark Cuban, zelf miljardair, met zijn mening over het waarom, maar hij spoorde zijn volgers aan om een andere vraag te overwegen:
“Waarom geven we bedrijven geen prikkels om van hen te eisen dat ze aandelen in hun bedrijf aan alle werknemers geven, tegen hetzelfde percentage van de contante inkomsten als de CEO?” zei Cubaans.
Het is de juiste vraag om te stellen. Want terwijl het debat over de ongelijkheid in welvaart voortduurt, ligt de oplossing al tientallen jaren in het volle zicht verborgen.
De De top 10% van de Amerikaanse huishoudens heeft nu 67% van alle rijkdom in handenterwijl de onderste helft slechts 2,5% in handen heeft. De typische Amerikaanse werknemer nadert zijn pensioen met ongeveer $ 4.000 aan besparingwat minder is dan de kosten van een maand in een woonvoorziening. Die onevenwichtigheid is economisch noch sociaal duurzaam.
De oplossing vereist geen nieuwe wetgeving of een andere belofte van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het ligt in een beproefd model dat bedrijven en gemeenschappen al vijftig jaar stilletjes transformeert: werknemerseigendom.
Van Silicon Valley tot Main Street
Silicon Valley heeft dit al lang geleden ontdekt. Aandelencompensatie vormt sinds de jaren zeventig de basis van de innovatie-economie van de technologiesector. Met aandelenopties konden startups talent van wereldklasse aantrekken zonder topsalarissen te betalen, de incentives voor werknemers afstemmen op de prestaties van het bedrijf en rijkdom opbouwen voor werknemers die anders misschien nooit een bezit zouden bezitten.
Maar buiten de technologiesector blijft een breed gedragen eigendom zeldzaam. Minder dan 7.000 Amerikaanse bedrijven– vooral in traditionele sectoren als de productie, de bouw en de distributie – opereren onder een werknemersaandelenplan (ESOP). De resultaten weerspiegelen echter het succes van de Valley.
Bedrijven die eigendom zijn van werknemers groeien ruim 2% sneller per jaar dan hun sectorgenoten, en de kans is half zo groot dat ze failliet gaan. Tijdens de financiële crisis van 2008 hebben ze slechts een derde van het aantal werknemers ontslagen bij conventionele bedrijven. Voor medewerkers is de impact net zo krachtig. ESOP-deelnemers beschikken over een 92% hoger gemiddeld vermogen van huishoudens, tweemaal zoveel als hun pensioensparenen een 33% hoger mediaan inkomen dan vergelijkbare werknemers.
Dit is geen filantropie. Het is een duurzame, door de markt geteste strategie die tegelijkertijd groei, veerkracht en gelijkheid stimuleert.
De timing kon niet beter
Tegenwoordig maken verschillende krachtige trends dit het perfecte moment om eigenaarschap op schaal te brengen.
Er is een enorme generatieoverdracht aan de gang. Elke dag gaan tienduizend babyboomers met pensioen, waarvan velen eigenaren zijn van succesvolle kleine en middelgrote bedrijven zonder opvolgingsplan. Door het eigendom over te dragen aan werknemers blijven deze bedrijven geworteld in hun gemeenschap, blijven goede banen behouden en worden oprichters beloond met een eerlijke marktwaarde.
De pensioencrisis vraagt om nieuwe oplossingen. Nu de gemiddelde besparingen zich op een historisch dieptepunt bevinden, hebben werknemers instrumenten voor het opbouwen van rijkdom nodig die verder gaan dan de 401(k)-plannen. Eigendom creëert een activabasis die in de loop van de tijd toeneemt en herstelt wat traditionele pensioenen ooit boden.
Het tekort aan arbeidskrachten verandert de bedrijfstakken. Naarmate geschoolde arbeidskrachten schaarser worden, zullen bedrijven die eigenaarschap aanbieden de strijd om talent winnen, niet alleen door goed te betalen, maar ook door mensen een reden te geven om te blijven.
Economische volatiliteit bevordert de veerkracht. Bedrijven die eigendom zijn van werknemers presteren beter tijdens recessies, omdat mensen op elk niveau belang hebben bij de uitkomst. Eigendom bouwt zowel financiële als culturele kracht op.
Voorbij goede bedoelingen
Amerika heeft geen tekort aan programma’s die zijn ontworpen om werknemers te helpen. Wat het ontbreekt is het bewustzijn en de adoptie van de eigendomsmechanismen waarmee werknemers kunnen delen in de waarde die zij creëren. Zolang arbeid en eigendom gescheiden blijven, zal de ongelijkheid blijven toenemen.
Wanneer werknemers een aandelenbelang hebben, verschuift hun focus van het voltooien van taken naar het opbouwen van blijvende waarde. Ze denken als eigenaren omdat ze eigenaren zijn, en die mentaliteit stimuleert innovatie, versterkt de loyaliteit en creëert een krachtige cyclus van vertrouwen en verantwoordelijkheid.
De impactcase is duidelijk en de businesscase is nog sterker. Een breed gedragen eigendom bouwt bedrijven op die lang meegaan. Het zorgt ervoor dat rijkdom binnen gemeenschappen blijft circuleren in plaats van deze te onttrekken, en het verandert werknemers in langetermijninvesteerders in de onderneming die zij helpen opbouwen.
Het moment om te handelen
We staan aan de rand van een unieke kans om het kapitalisme opnieuw uit te vinden voor gedeelde welvaart. Werknemerseigendom zal niet alle ongelijkheden in onze economie oplossen, maar het pakt wel een van de meest fundamentele aan: wie profiteert van de waarde die een bedrijf creëert.
De uitdaging van Cuban mag niet verdwijnen in de sociale media-ether. Het zou een oproep tot actie moeten worden voor beleidsmakers, investeerders en bedrijfsleiders om van werknemerseigendom de norm te maken, en niet de uitzondering.
Amerika heeft geen behoefte aan nog een debat over de herverdeling van de welvaart. Er is een strategie voor vermogensparticipatie nodig.
Werknemerseigendom vertegenwoordigt het kapitalisme op zijn best: eerlijk, inclusief en fel concurrerend. Het brengt winst op één lijn met het doel en zorgt ervoor dat de mensen die onze bedrijven opbouwen, delen in hun succes. Als we het nu opschalen, kunnen we de ongelijkheid van vandaag omzetten in de gedeelde welvaart van morgen.



