In de aflevering “Yesteryear” van seizoen 1 “Star Trek: The Animated Series” (die in 1973 in première ging) keren Captain Kirk (William Shatner) en Spock (Leonard Nimoy) terug naar de Guardian of Forever (James Doohan) – een levend, bewust tijdportaal – om een reeks zorgvuldige tijdreisexperimenten uit te voeren. Ze zijn echter niet voorzichtig genoeg, omdat een van hun liefhebberijen op de een of andere manier van streek raakt de bekende “Star Trek”-tijdlijn. Wanneer Spock uit de Guardian tevoorschijn komt, herkent geen van zijn Enterprise-bemanningsleden hem. Wanneer ze hun computers controleren, ontdekken Kirk en Spock dat Spock in de nieuwe tijdlijn op zevenjarige leeftijd stierf, aangevallen door een giftige Vulcan-woestijnkat genaamd le-matya.
Spock gebruikt de Guardian om terug in de tijd te reizen naar zijn eigen kindertijd, in de hoop zijn vroegtijdige dood te onderzoeken. Hij doet zich voor als een bezoekende neef genaamd Selek en ontdekt dat zijn jongere zelf (Billy Simpson) zich op een kruispunt bevindt dat uniek is voor een half mens, half Vulcan zoals hijzelf. Moet de jonge Spock een leven als Vulcan nastreven en zich houden aan een filosofie van emotieloze logica? Of moet hij menselijker worden en zijn passies nastreven? Om zichzelf op de proef te stellen, reist de jonge Spock als overgangsrite naar de Vulcan-woestijnen. Het is een gevaarlijke reis, aangezien de woestijn wordt bestormd door le-matya’s. De volwassen Spock weet dat hij zijn jongere zelf tegen zo’n beest moet beschermen om zichzelf te herstellen naar de oorspronkelijke tijdlijn.
In de climax van de aflevering valt een le-matya inderdaad aan, waarbij Spock op zijn rug springt om er een Vulcan-nekknijp op uit te voeren. De le-matya brult en fladdert en vertoont meer beweging en dramatische actie dan de meeste personages in de notoir stugge ‘Star Trek: The Animates Series’. Toevallig was het gebrul dat door de geluidsontwerpers van de aflevering werd gebruikt een standaardgebrul afkomstig van Godzilla.
Star Trek: The Animated Series gebruikte het gebrul van Godzilla voor aa le-matya
Het gebrul van Godzilla is natuurlijk legendarisch. Er was een korte periode, in 1954, waarin “Gojira”-regisseur Ishirō Honda en componist Akria Ifukube het oneens waren over de vraag of de kaiju überhaupt enig geluid moest maken. Ifukube vond dat de reptielachtige Godzilla moest zwijgen. Honda kreeg echter zijn zin door te redeneren dat Godzilla een mutant is en de kwaliteiten van veel dieren tegelijk bezit. De geluidstechnici van de film, Ichiro Minawa en Hisashi Shimonaga, probeerden het gebrul van tijgers en leeuwen te combineren om een passend monsterlijk geluid te bedenken, maar iedereen vond het te natuurlijk klinken. Ifukube vond uiteindelijk het gebrul van Godzilla uit door een contrabas weg te schrapen met met hars beklede handschoenen. Het basgeluid was toen vermengd met enkele willekeurige dierengeluiden en verwerkt om nagalm en echo te hebben. Het resultaat: een van de meest herkenbare geluiden uit de filmgeschiedenis. Dat “skree-onk” is onmiskenbaar.
Hoewel Toho de Godzilla-brul bezit, hebben veel andere films en tv-shows het zonder schaamte geleend. In 1958 werd het gebrul inderdaad gebruikt in het Steve Reeves-voertuig “Hercules” voor de stem van een draak. Het werd ook hergebruikt voor veel afleveringen van ‘Ultraman’. Echter, “Star Trek: The Animated Series” was (schijnbaar) de eerste keer dat Godzilla’s gebrul werd gebruikt in een Amerikaans tv-programma.
Het gebrul dat in ‘Yesteryear’ werd gebruikt, was inderdaad een versie van het originele gebrul uit ‘Gojia’ uit 1954, dat nog steeds werd gebruikt voor toenmalige Godzilla-films als ‘Godzilla vs. Gigan’ en ‘Godzilla vs. Megalon’. Het is onduidelijk of de makers van “Yesteryear” wisten dat ze Godzilla gebruikten of dat ze gewoon ergens een aandelenbrul in een doos hadden gevonden. Hoe dan ook, het is nu de “Star Trek”-canon dat een le-matya en Godzilla precies hetzelfde klinken.
