Tommy Lee Jones is misschien wel een van de beste acteurs ooitvooral als het gaat om het spelen van no-nonsense dealers van gerechtigheid. Daarom is het heel passend dat zijn regiedebuut uit 2005, “The Three Burials of Melquiades Estrada” (of “Three Burials”), een western is die een sterke morele code herbergt. De film is niet bepaald zo bekend als andere geweldige westerns aller tijdenmaar het kreeg een perfecte score van Roger Ebert, en dat weegt wel wat mee.
In “Three Burials” speelt Jones een ranchhand met de naam Pete Perkins. Nadat zijn beste vriend, de gelijknamige Melquiades Estrada (Julia Cesar Cedillo), wordt neergeschoten door een grenspolitieagent (Barry Pepper), ontvoert Pete de aanvaller, graaft het lichaam op en begint aan een reis naar Mexico. Zijn doel? Om zijn vriend te begraven op de plek waar hij om vroeg. De film van Jones (geschreven door Guillermo Arriaga) is geen traditioneel verhaal over wraak of het dienen van gerechtigheid – je weet wel, het soort waarin de benadeelde bloedige wraak ontketent tegen een boosdoener. Het ligt genuanceerder dan dat, en daarom vond Ebert het geweldig. In zijn eigen woorden:
“‘The Three Burials of Melquiades Estrada’ vertelt het soort verhaal dat John Huston of Sam Peckinpah misschien hadden willen filmen. Het begint met een basis van loyaliteit en eer tussen mannen, en vermengt dit met een beetje waanzin. In een tijdperk waarin honderden levens terloops worden vernietigd in actiefilms, is hier een hele film waarin één leven wordt geëerd en één dood wordt gewroken.’
Ebert merkte ook op dat “Three Burials” een verhaal is over de poëtische kant van gerechtigheid, in vergelijking met Peckinpahs “Bring Me the Head of Alfredo Garcia.” (Beide films gaan met name over personages die met lijken reizen.) Het deed hem echter ook denken aan de verhalen van een van de meest geprezen auteurs van het westerse genre.
Roger Ebert vergeleek Three Burials met een klassieke westerse roman
Een van de meest gevierde optredens van Tommy Lee Jones vindt plaats in de Coen Brothers’ ‘Geen land voor oude mannen’ gebaseerd op het gelijknamige boek van Cormac McCarthy. Het is weer een verhaal over hardgekookte mannen die de grens tussen de Verenigde Staten en Mexico oversteken, en fans van de film en het bronmateriaal zullen waarschijnlijk genieten van het langzaam brandende, elegische karakter van ‘Three Burials’. Hoe het ook zij, Ebert vergeleek de neo-western van Jones met een van de andere veelgeprezen paardenopera’s van de auteur:
“De reis en het einde ervan zullen meer ontdekkingen en meer verrassingen met zich meebrengen; het doorkruist hetzelfde soort gedoemde landschappen die we ons voorstellen als we ‘Blood Meridian’ van Cormac McCarthy lezen. Wat in dit verhaal over eenzame mannen en diepe impulsen samenkomt, is een soort grootsheid; Tommy Lee Jones speelt Pete Perkins niet als een held, maar als een man die kijkt naar wat er met zijn vriend is gebeurd en reageert op basis van de kansen die zich voordoen. Hij is een man die nooit twee en twee bij elkaar brengt zonder precies te weten wat er is gebeurd. vier.”
Net als ‘Blood Meridian’ is het verhaal van de film een slopende reis door sombere terreinen waarin de personages met morele smeltkroezen worden geconfronteerd. Zonder in spoilers te vervallen, wordt de eerder genoemde Border Patrol-agent gedwongen te boeten voor enkele van zijn eerdere overtredingen en zijn zonden te erkennen, wat een wraakelement aan het verhaal toevoegt. De film is lang niet zo brutaal als ‘Blood Meridian’, hoor, maar beide verhalen delen genoeg overeenkomsten om elkaar aan te vullen.
Als je op zoek bent naar een shoot ‘em up western, dan is dit niet de film voor jou. Als je echter op zoek bent naar iets meer contemplatiefs dat op een andere manier gerechtigheid dient, dan is ‘Three Burials’ een essentiële kijkervaring.
