Bleek geen schedels en knip geen takjes af – dit artikel bevat grote spoilers voor zowel ‘Wapens’ als ’28 jaar later’.
2025 was een eng jaar in de bioscoop. Het horrorgenre floreerde positief bij de critici en aan de kassa, waarbij ‘The Conjuring: Last Rites’, ‘Sinners’ en ‘Final Destination: Bloodlines’ financieel een boost kregen en solide reacties van het publiek opleverden – vooral ‘Sinners’, dat universeel wordt aangekondigd als een van de allerbeste films van het jaar in het algemeen. Er is nog iets dat horrorfilms dit jaar goed deden: het creëren van innovatieve, angstaanjagende karakters om ons te choqueren, bang te maken en ons iets te leren.
Ja, ik weet dat ‘leer ons iets’ erg vaag is, dus laat me de twee personages voorstellen die het horrorgenre dit jaar ten goede hebben opgeschud. In een hoek hebben we “Tante” Gladys Lily van Weapons, gespeeld door de ongelooflijke Amy Madigan (die voor haar rol een Oscar-nominatie zou moeten krijgen). In de andere hebben we de vriendelijke, diep vervallen Dr. Ian Kelson uit Danny Boyle’s langverwachte vervolg “28 Years Later”, gespeeld door Ralph Fiennes (die een paar Oscar-nominaties heeft, maar er eerlijk gezegd één zou kunnen krijgen voor deze film in een wereld waar de Academie horror waardeerde). Als je beide films hebt gezien, zoals ik, vraag je je waarschijnlijk af waarom Gladys en Kelson überhaupt in één adem worden genoemd.
Schurken uit horrorfilms kunnen repetitief en één noot aanvoelen, maar Gladys en Kelson drukken allebei iets uit over de universums waarin ze wonen; iets dat fris en nieuw aanvoelt. Gladys is een chaotisch, diep kwaadaardig monster, en Kelson is een man die met gezond verstand en vriendelijkheid een wanhopige wereld probeert te begrijpen en te overleven. (Zijn methoden zijn onconventioneel, maar ik zal het uitleggen, dat beloof ik.) Dit is hoe deze twee radicaal verschillende personages de horror in 2025 vormden.
Gladys van Weapons en Dr. Ian Kelson kunnen niet méér van elkaar verschillen
We zien Gladys kort in ‘Weapons’ voordat ze op de juiste manier wordt geïntroduceerd – in de hoeken van scènes met haar ‘neef’ Alex Lily (Cary Christopher), de enige jongen die overblijft nadat zijn hele basisschoolklas is verdwenen, en in de nachtmerries van Alex’ lerares Justine Gandy (Julia Garner) en de vader van een van Alex’ klasgenoten, Archer Graff (Josh Brolin). Wanneer wij Eindelijk ontmoet haar, ze lijkt … aardig, zij het raar! Ja, ze is gehuld in bizarre make-up, draagt een vreselijk vreemde pruik en praat als een klein meisje in het lichaam van een oudere vrouw, maar in het slechtste geval lijkt ze gewoon excentriek. Fout! Gladys is een soort potentieel oude heks die mensen als energiebron gebruikt door ze in verbijsterde zombies te veranderen die haar bevelen uitvoeren. (Het ‘potentieel oude’ deel komt naar voren wanneer Gladys, wanhopig om het feit te verdoezelen dat ze de ouders van Alex al in zombies heeft veranderd, zegt dat ze een ‘vleugje consumptie’ hebben.) Tegen het einde juich je positief als de 17 kinderen die Gladys uit de klas van Alex heeft ontvoerd haar aan stukken scheuren, omdat ze zo ongelooflijk slecht is.
Omgekeerd, wanneer we Dr. Ian Kelson voor het eerst ontmoeten, ziet hij er ronduit krankzinnig uit. Hij is bedekt met vuil – waarvan het grootste deel waarschijnlijk bloed is, gebaseerd op hoe alles werkt in de zombified, post-apocalyptische wereld van ‘28 Years Later’ – en het redden van onze held Spike (Alfie Williams) en zijn moeder Isla (Jodie Comer) nadat de twee zijn belegerd door zombies. Ja, Kelsons ritueel van het bleken van schedels van de doden en het creëren van een monument voor hen is raar, maar als hij het concept van ‘memento mori’ uitlegt aan Spike en Isla – wat letterlijk vertaald ‘onthoud dat je zult sterven’ – besef je dat hij wanhopig probeert gezond verstand en zelfs, vreemd genoeg, empathie te vinden in een gebroken wereld.
De kloof tussen Gladys en Dr. Ian Kelson vertegenwoordigt twee verschillende soorten horror
Een van deze personages zal zijn verhaal op het scherm voortzetten: Dr. Ian Kelson keert in 2026 terug in “28 Years Later: The Bone Temple”. – En Gladys macht als regisseur Zach Cregger uiteindelijk een prequel over haar personage maakt. Maar alleen al uit deze twee films leveren Gladys en Kelson nieuwe manieren om ons bang te maken.
Gladys is chaotisch en grijpt naar absoluut elke manier om jong of zelfs potentieel in leven te blijven door onschuldige mensen als energiebron te gebruiken. Kelson daarentegen is doordrenkt van doelgerichtheid, zowel als iemand die de doden eert als als iemand die vastbesloten is een manier te vinden om te overleven in een gescheurde en gewelddadige wereld. Kelson benadert met vriendelijkheid en empathie; Gladys benadert hem door te manipuleren en te controleren. Kijk eens naar de manier waarop ze omgaan met de jonge jongens die enigszins onverwacht in hun leven komen. Gladys gebruikt Alex voor haar eigen middelen en laat hem bijna vermoorden. Kelson, die beseft dat Isla een terminale vorm van kanker heeft, helpt haar te sterven met een zekere waardigheid intact en is buitengewoon zachtaardig voor Spike in de nasleep, waardoor de jonge jongen een reden krijgt om te blijven overleven in de uitgestrekte woestenij.
Gladys creëert een wereld die bijna onleefbaar is, en Kelson bewoont een werkelijk onleefbare wereld op de enige manier die hij kan – en beide laten ons zien hoe gemakkelijk iemand kan bezwijken voor de duisternis (Gladys verwelkomt de duisternis en nodigt haar slachtoffers daarin uit, terwijl Kelson in schril contrast staat met de wredere mensen in zijn eigen apocalyps). Deze twee personages zijn nu essentiële onderdelen van de horrorcanon en vertegenwoordigen twee helften van een geheel. “Weapons” en “28 Years Later” zijn niet alleen fenomenale horrorfilms, maar ook showcases voor deze inmiddels iconische figuren.
