Door Robert Scucci
| Gepubliceerd
Als filmfans zeggen ‘ze maken ze niet meer zoals vroeger’, probeer ik altijd de reflexmatige drang te bestrijden om hen eraan te herinneren dat elk tijdperk van welk artistiek medium dan ook altijd wel wat knallers en clunkers kent. Na het zien van 2001 De belofteIk ben geneigd mijn standpunt hierover te veranderen, omdat het gemakkelijk een van de meest doordachte thrillers is die ik in lange tijd heb gezien, en ik kan niet geloven dat deze een blinde vlek voor mij was. Dit verhaal over de obsessie van een man en het ontrafelen van een onopgeloste moord is zo eenvoudig en zo vrij van dubbelzinnigheid dat het een verfrissende verandering van tempo is vergeleken met de gebruikelijke psychologische thrillers waarin we nooit zeker weten of wat we zien echt is of een instortende innerlijke wereld.
De belofte kan niet worden gecategoriseerd als een psychologische thriller omdat we te maken hebben met een heldere hoofdpersoon, maar hij begeeft zich nog steeds op mentaal onstabiel terrein terwijl hij dieper in de zaak graaft.
Er zijn psychologische elementen, en we zien hoe onze held zichzelf verliest in een niet aflatende toewijding die niemand anders meer deelt. Het verschil is echter dat zijn geest scherp blijft terwijl zijn morele kompas in gevaar komt, wat zorgt voor een meeslepende blik terwijl we hem volgen op het pad van totale zelfvernietiging.
Eén slachtoffer verandert in vier
De belofte wordt gedragen door Jerry Black van Jack Nicholson, een rechercheur moordzaken die op het punt staat met pensioen te gaan en die klaar is om zijn resterende jaren door te brengen met vissen en genieten van het rustige leven. Tijdens zijn pensioenfeest krijgt zijn collega Stan Krolak (Aaron Eckhart) te horen dat het plaatselijke meisje Ginny Larsen is vermoord, en Jerry voegt zich bij hem omdat hij technisch gezien nog een paar uur bij het korps zit. Na met Ginny’s familie te hebben gesproken, laat haar moeder Margaret (Patricia Clarkson) Jerry beloven dat hij haar moordenaar zal vinden en hem voor het gerecht zal brengen.
Alle tekenen wijzen in de richting van Toby Jay Wadenah (Benicio del Toro), maar hij is verstandelijk gehandicapt, gedwongen tot bekentenis en maakt kort nadat hij in hechtenis is genomen zelfmoord. Wat de afdeling betreft is de zaak gesloten, maar er klopt iets niet bij Jerry, die duidelijk de meest ervaren rechercheur ter wereld is. Omdat hij niet kan weglopen zonder zijn belofte aan Margaret na te komen, blijft hij graven en raadpleegt hij naburige politiebureaus over andere onopgeloste moorden.
Hij realiseert zich uiteindelijk dat drie onopgeloste zaken hetzelfde patroon volgen, waarvan sommige zich voordoen toen Toby al achter de tralies zat voor een ander misdrijf, wat betekent dat Toby onschuldig was en dat de echte moordenaar nog steeds rondloopt.
Obsessie van de hoogste orde
Jerry’s obsessie in De belofte komt volledig tot zijn recht tijdens een visreisje wanneer hij ervan overtuigd raakt dat hij zich richt op een specifieke man met specifieke gewoonten die in een specifieke auto rijdt, volgens een tekening die Ginny voor school maakte enkele dagen voordat ze werd ontvoerd. Dit brengt hem ertoe een benzinestation te kopen dat zich midden op het vermoedelijke pad van de moordenaar bevindt, in de hoop dat de baan hem een plaats op de eerste rij zal opleveren als de auto er eindelijk doorheen rijdt.
Tijdens deze periode raakt hij bevriend met Lori (Robin Wright Penn), een plaatselijke serveerster die ontsnapt aan een gewelddadige relatie, en haar dochter Chrissy (Pauline Roberts). Jerry voelt zich tot Chrissy aangetrokken omdat ze in het slachtofferprofiel past, en nadat hij Lori bij hem heeft laten intrekken, glijdt hij dieper weg in het surrogaatvaderschap zonder zijn ogen van de zaak af te wenden.
Wat maakt De belofte Zo aangrijpend is het niet dat Jerry gek wordt. Zijn verstand blijft intact. Het is zijn ethiek die begint te wankelen. We beseffen langzaamaan dat hij Chrissy als aas gebruikt en erop rekent dat de moordenaar dit zal opmerken, zodat hij eindelijk een einde kan maken aan de zaak die hij beloofde op te lossen. Zijn bedoelingen beginnen subtiel, maar worden steeds duidelijker, en zelfs als we voor hem pleiten, kunnen we zien hoe ver hij bereid is te gaan om een belofte na te komen die niemand behalve Margaret hem heeft gevraagd na te komen.
Gespannen, nadenkend, maar verknoeit het tempo
Ik hield echt van De belofte van begin tot eind, maar één plotpunt haalde me even uit de film. Jerry benadert de eigenaar van het benzinestation over de aankoop van zijn bedrijf, en in de volgende scène is hij al eigenaar van het bedrijf en runt het zonder ook maar één seconde te missen. Ik begrijp dat deze keuze is gemaakt vanwege het tempo, maar in een film die verder trots is op procedureel realisme, voelt de sprong abrupt aan.
Daarbuiten, De belofte is een bijna perfecte thriller omdat hij niet op het typische leunt psychologische thriller hoek. Jerry is misschien aan het ontrafelen, maar hij is nog steeds scherp. Zijn overweldiging is geloofwaardig, en de echte spanning komt voort uit het kijken hoe hij elke morele grens overschrijdt om een moordenaar te vangen waarvan niemand anders gelooft dat hij bestaat. Zijn collega’s denken dat hij de weg kwijt is, maar wij zien wat hij ziet. Hij is iets op het spoor, zelfs als de afdeling weigert een zaak opnieuw te onderzoeken waarvan zij denken dat deze al is afgehandeld. Terwijl Jerry alleen aan de zaak blijft werken, kunnen we zien dat hij na zijn pensionering nog steeds beter politiewerk doet dan de meeste van zijn actieve collega’s.
Een deel van het plezier is om te zien hoe hij probeert hen zover te krijgen dat hij zijn bevindingen serieus neemt, omdat hij van zijn opvolgers verwacht dat ze net zoveel om het werk geven als hij altijd deed. Een geweldige thriller die absoluut het bekijken waard is als je erover hebt geslapen. De belofte is de real deal en een van de beste van zijn tijd. Vanaf dit moment kun je de titel streamen Netflix.
