Het staakt-het-vuren tussen Iran en Israël lijkt stand te houden. Arabische hoofdsteden wel opgelucht over de de-escalatie. Maar dat zijn ze ook gealarmeerd over wat de jongste opflakkering betekent voor het Midden-Oosten.
Toen Iran de JCPOA-nucleaire overeenkomst met de regering-Obama ondertekende, was de ontvangst ervan in de Arabische Golf op zijn best ijzig. De rol van het Iraanse regime bij het ondersteunen van het bewind van Bashar al-Assad in Syrië is een van de belangrijkste meest verwoestende in de moderne Arabische geschiedenis– gecombineerd met zijn snode invloed in Irak en Libanon, zorgde ervoor dat Golfstaten zoals Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en Bahrein de deal zagen niet als een diplomatieke doorbraakmaar als steunbetuiging aan een destabiliserende actor.
Dus toen president Donald Trump zich in 2018 terugtrok uit de JCPOA, zeiden deze zelfde staten applaudisseerde de verhuizing. Anderen in de regio, waaronder Egypte en Jordanië, uitten weliswaar meer gedempt, maar uitten ook hun bezorgdheid over de regionale agenda van Teheran. Maar snel vooruit naar het heden en het echte dezelfde staten waren tegen een gevecht met Iran, en steun hernieuwde betrokkenheid.
Deze ommekeer is niet te danken aan een hernieuwd vertrouwen in Teheran. De Arabische Golfstaten blijven in het algemeen diep cynisch over het Iraanse regime. Als de Islamitische Republiek vervangen zou kunnen worden door iets pragmatischer en minder ideologisch gedreven dan de revolutionaire doctrine van Khomeini, zouden weinigen in de Arabische Golf rouwen. Maar dit cynisme heeft zich ontwikkeld tot een pragmatische afwijzing van oorlog – vooral een afwijzing van oorlog in opdracht van het strijdlustige Israël en het medeplichtige Washington.
Om deze redenen is de overweldigend De reactie in de Arabische hoofdsteden was fel oppositie aan de Israëlische aanvallen en de Amerikaanse bombardementen op 22 juni.
Er zijn twee belangrijke redenen voor deze oppositie. Ten eerste vinden deze stakingen niet geïsoleerd plaats. De afgelopen twintig maanden heeft Israël een dodelijk En destructief campagne in Gaza na de 7 oktober Hamas-aanvalwat heeft geleid tot een genocidezaak bij het Internationaal Gerechtshof. Israël heeft dat ook gedaan breidde zijn militaire voetafdruk uit voorbij de bezette Syrische Golanhoogten, te midden van de chaos na de verdrijving van Assad. En het heeft Beiroet en delen van Libanon herhaaldelijk getroffen in de afgelopen week.
Kortom, zelfs onder staten die zeer kritisch zijn over Iran zijn die er wel zorgen over een ongeremd Israël. Een visie van een nieuwe regionale orde waarin Israël zich straffeloos gedraagt terwijl het zijn buren veiligheidsnormen dicteert diep onwelkom aan Arabische staten, inclusief traditioneel pro-West-Arabische regeringen zoals Saoedi-Arabië en Jordanië.
De tweede reden is fundamenteler. Decennia lang hebben Arabische samenlevingen kritiek geuit op de selectieve handhaving van internationale normen door het Westen. Dat omvat de Irak-oorlog van 2003Israël is aan de gang bezetting op de Westelijke Jordaanoever en Gaza, en meer recentelijk de VS aanklacht tegen de zaak van het Internationaal Gerechtshof En bestraffing van ICC-rechters nadat het arrestatiebevelen had uitgevaardigd tegen Israëlische leiders. Er bestaat de perceptie dat machtige westerse staten Tel Aviv beschermen tegen de gevolgen.
Lees meer: Het Westen verliest het Zuiden boven Gaza
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de Arabische staten zelf bepaald geen voorbeeld van legaliteit zijn. Diverse VN rapporten hebben herhaaldelijk een ondemocratische regio beschreven vol problemen rond corruptie, nepotisme en gesloten ruimten voor het maatschappelijk middenveld. Maar de machtige westerse landen die de ‘op regels gebaseerde’ orde hebben opgericht, zouden er voorbeeldpijlers van moeten zijn – anders stort het vertrouwen in het project volledig ineen.
Daarom is de Amerikaanse bombardementen op Iran—met behulp van de GBU-57 Massive Ordnance Penetrator, de zwaarste niet-nucleaire wapen in zijn arsenaal – een gevaarlijk precedent scheppen. Ondanks het onmiskenbare karakter van Iran als een snode speler in de regio, was er toch sprake van een snode rol geen onmiddellijke dreiging, geen toestemming van de VN-Veiligheidsraad, en geen wijdverbreide internationale consensus om deel te nemen aan een dergelijke militaire aanval.
De oorlog tussen Iran en Israël is, althans voorlopig, voorbij. Of het nucleaire programma van Iran is gehinderd, is een andere vraag vraageen die analisten en inlichtingendiensten zullen de komende weken en maanden doorgaan met het beoordelen ervan.
Maar er kan ook iets anders zijn afgelopen. Er breekt een nieuw tijdperk aan in de regio die steeds meer wordt gedefinieerd door een vermoeden dat gelijk staat aan gelijk. De gevolgen hiervan moeten nog echt worden begrepen, maar er zullen waarschijnlijk wel veel gevolgen zijn.
