Kathryn Bigelow. Dat was alles wat nodig was om mij aan boord te krijgen “Een huis van dynamiet.” Ik zou graag met haar aan welk project dan ook willen samenwerken, maar gelukkig is nucleair Armageddon ook mijn zorg. (En nee, niet omdat mijn achternaam gelijkenis vertoont met de vader van de bom – er is geen relatie, zelfs niet ver weg.)
De sociobioloog EO Wilson heeft de beroemde opmerking gemaakt: “Het echte probleem van de mensheid is … we hebben paleolithische emoties, middeleeuwse instellingen en goddelijke technologie.” Dat is onze vloek geweest sinds het begin van het Atoomtijdperk, nu verergerd in het Tijdperk van de Kunstmatige Intelligentie. En om die reden heb ik het altijd ronduit wonderbaarlijk gevonden dat wij hier nog zijn.
Sterker nog, al vroeg in mijn schrijfproces interviewde ik een expert op het gebied van nucleaire oorlog bij een grote denktank. Aan het einde van ons lange, aangrijpende gesprek vroeg ik hoe het mogelijk was dat de wereld nog niet was vergaan. Hij antwoordde in alle ernst: “Ik ben er zeker van dat dit in de meeste realiteiten zo is. We leven gewoon in de enige tak van het multiversum waar dat niet het geval is.”
Nucleaire oorlogsfilms zijn natuurlijk hun eigen genre. Velen, geïllustreerd door ‘On the Beach’ (1959) en ‘Threads’ (1984), beelden de grimmige nasleep van de Apocalyps. Anderen vertellen verhalen over de race om onheil te voorkomen. In “Fail Safe” (1964) krijgt een bommenwerper ten onrechte de opdracht de Sovjets aan te vallen, verliest vervolgens het radiocontact en kan niet meer worden teruggeroepen. In “WarGames” (1983) neemt een primitieve AI NORAD over en laat zijn menselijke opperheren geloven dat er een aanval aankomt. En in mijn favoriet van allemaal, “Dr. Strangelove” (1964), beveelt een gestoorde luchtmachtgeneraal een aanval, waardoor de wereld op een tragikomische weg naar de dag des oordeels wordt gestuurd.
Ik heb de helft van mijn leven voor NBC News gewerkt, en Kathryn hanteert vaak een journalistieke benadering bij het maken van films. Zo hebben we ons verhaal opgebouwd.
Rebecca Ferguson in ‘Een huis van dynamiet’.
(Eros Hoagland/Netflix)
Tachtig jaar lang heeft onze regering tot in de kleinste details voor ogen gehad hoe een nucleair conflict zich zou kunnen ontvouwen, waarbij ze op bijna elke onvoorziene gebeurtenis voorbereidde. Veel van dat beleid bevindt zich in het publieke domein. Ik heb alles gelezen wat ik kon. Ik belde iedereen die ik kende en die in het Witte Huis, de CIA en het Pentagon had gewerkt. Toen vroeg ik hen: met wie kan ik nog meer praten?
Nog een vroeg gesprek dat opviel: in Amerika heeft de president van de Verenigde Staten de exclusieve bevoegdheid om te beslissen of, wanneer en hoe kernwapens moeten worden gebruikt. Geen stemming van het kabinet of de Joint Chiefs. Eén man (of vrouw) belt. We vroegen een voormalige hoge functionaris: “Hoe vaak repeteert de president voor het moment waarop hij of zij in het holst van de nacht wakker kan worden gemaakt en gevraagd wordt om over het lot van de mensheid te beslissen?” Het antwoord: bijna nooit. Wanneer ze voor het eerst worden beëdigd, krijgen ze één briefing over de logistiek – de militaire assistent die hen zal volgen, het beveiligde communicatieapparaat dat in de volksmond bekend staat als ‘The Football’ – en daarna denken ze er nooit meer over na.
Op basis van dit onderzoek probeert onze film zo nauwkeurig mogelijk weer te geven wat er zal gebeuren als Amerika ooit wordt aangevallen door een kernraket. En hoe ons systeem zoveel doet om te garanderen dat, als er ooit maar één wapen op ons wordt gelanceerd – door wie dan ook, waar dan ook – we snel een pad kunnen inslaan richting de collectieve zelfmoord van de mensheid.
Een laatste gedachte over de laatste momenten van de film. We wisten dat sommigen zouden verlangen naar de ziekelijke bevrediging van een CGI-paddestoelwolk. Of misschien een orgie van velen. Bij anderen werd de zoete opluchting van een vals alarm en een ramp ternauwernood afgewend. Weer anderen hebben eenvoudigweg een dader geïdentificeerd. (Het was Rusland! Het was Noord-Korea!) Maar dit zijn allemaal resoluties voor een ander verhaal.
De machinerie die je in de film ziet, kan op elk moment daadwerkelijk in beweging worden gezet. Is dat de wereld waarin jij wilt leven?
Jij schrijft het einde.
(Matt Seidel / For The Times)
