Conventionele wijsheid zegt dat goede dingen in drieën komen. We kunnen verwijzen naar talloze filmtrilogieën van De donkere ridder naar Peetvader naar De Heer van de ringenmaar videogametrilogieën hebben ook hun plaats. Het grote verschil is het grootst films ga drie-en-uit, maar als a videogame verdient genoeg succes voor twee sequels, waar je er meestal nog een paar uit kunt persen. Natuurlijk zijn niet al deze spellen gelijk gemaakt. En dertig jaar geleden zag de SNES de conclusie van een trilogie die nu wordt beschouwd als een genrebepalend meesterwerk.
Wanneer Eindgevecht 3 eind 1995 op het Super Nintendo Entertainment System explodeerde, kwam het niet als een blockbuster-opvolger van de arcadelegende die eraan voorafging, maar als een zwanenzang voor Capcom’s 16-bit beat ‘em up-inspanningen. Het spel, uitgebracht als Laatste gevecht zwaar in Japan, was de derde exclusief ontwikkeld voor de SNES. Het had de geweldige energie die fans verwachtten, naast enkele nieuwe innovaties die lieten zien dat Capcom nog steeds aan de top stond, ook al was het genre dat niet.
Om te begrijpen Eindgevecht 3helpt het om te beginnen met de franchise waaruit het is voortgekomen. Het origineel Laatste gevecht debuteerde in 1989 in de speelhallen, een rauwe, zijwaarts scrollende vechtgame die het beat ‘em up-genre hielp definiëren. Het was een zeer verslavende formule die selecteerbare hoofdrolspelers, verschillende aanvalsstijlen en coöperatief spel combineerde. Het welkome succes van Laatste gevecht in speelhallen en op thuisconsoles zoals de SNES vormden het toneel voor een decennium aan imitators en genre-nietjes zoals die van Sega Straten van woede en Konami’s Teenage Mutant Ninja Turtles. De kans is groot dat als je je ooit een weg door een spel hebt gebaand, je daar een schuld aan hebt Laatste gevecht.
Eindgevecht 3 had de lastige taak om het momentum vast te houden op een moment dat de mainstream aantrekkingskracht van de beat ‘em up aan het afnemen was. In 1995 was de dominantie van de arcadescene verschoven naar één-op-één vechters en 3D-actietitels; het landschap van de thuisconsole maakte een transitie door naar systemen van de vijfde generatie met veelhoekige 3D-graphics. In tegenstelling tot het origineel Laatste gevechtdie allebei een arcade-release hadden voordat ze naar consoles werden geport Eindgevecht 2 En Eindgevecht 3 heb nog nooit muntautomaten gezien. Deze exclusiviteit van de SNES was deels technisch en deels strategisch: de SNES naderde het einde van zijn levenscyclus, maar beschikte nog steeds over een enorme geïnstalleerde basis waarop Capcom zich betrouwbaar kon richten.
Een sterke advertentiecampagne was niet genoeg om een publiek te boeien dat de beat ‘em ups beu was geworden.
Capcom
Development, geleid door producent Tokuro Fujiwara, was zich bewust van deze marktrealiteit. Terwijl het team de belangrijkste beat ‘em up-mechanismen behield die fans verwachtten Eindgevecht 3 introduceerde functies die probeerden de formule uit te breiden. Nieuwe personages Lucia (een politiedetective met vechtsporten) en Dean (een evenwichtige vechter met een uniek bereik) sloten zich aan bij de stoere Guy en Mike Haggar uit de serie, waardoor de speelstijlen werden gediversifieerd en verschillende benaderingen van gevechten werden aangemoedigd. De game voegde ook vertakkende paden en meerdere eindes toe, wat de herspeelbaarheid uitnodigde in een tijdperk waarin lineair scrollende beat ‘em ups vaak als repetitief werden bekritiseerd.
Misschien wel de meest vooruitstrevende gameplay-evolutie was de toevoeging van speciale commandobewegingen en een Super Move-meter uit Capcom’s Sbovenste Street Fighter II Turbo. Deze inputs en meters introduceerden strategische lagen in wat van oudsher een knoppenbrij was. Hoewel deze systemen niet revolutionair waren in de bredere context van actiegames uit de jaren negentig, waren ze wel belangrijk voor een side-scrolling beat ‘em up en doken ze later weer op in vernieuwde genreklassiekers die diepere gevechten omarmden, zoals Straten van woede 4 En Rivierstadmeisjes.
Maar ondanks al deze verfijningen, Eindgevecht 3 leed aan een meedogenloos releasevenster. Tegen de tijd dat het uitkwam, was de honger van gamers naar traditionele beat ‘em ups verdwenen. Critici erkenden destijds de technische verfijning en uitgebreide moveset van Capcom, maar kwamen grotendeels tot de conclusie dat het “meer van hetzelfde” was in plaats van een heruitvinding van het genre. Het kwam in de schaduw van zijn eigen voorgangers en in de nadagen van 16-bit consoles, waardoor het eerder een cultfavoriet dan een hit werd.
Ah, de jaren 90, toen een mouwloze Gi als werkplekkleding werd beschouwd.
Capcom
Toch zijn de bijdragen van Eindgevecht 3 mag niet worden onderschat. Het hield een geliefde franchise in leven op een moeilijk overgangspunt in de gamegeschiedenis, waarbij de straten en personages van Metro City behouden bleven zodat toekomstige generaties deze opnieuw konden ontdekken. Lucia’s latere opname in Straatvechter V getuigt van de blijvende charme van deze vaak over het hoofd geziene franchise. De heruitgave ervan op de Wii U in 2013 markeert de laatste verschijning op moderne hardware, aangezien tientallen jaren oude exclusiviteitscontracten de release ervan op de virtuele console momenteel verbieden.
Eindgevecht 3 staat als een bitterzoet bewijs van een genre dat zowel geliefd als belegerd is. Het is misschien geen bekende naam geworden, maar het destilleerde de essentie van klassieke beat ‘em ups terwijl de formule een duwtje in de rug kreeg. Voor degenen die zich het SNES-tijdperk met plezier herinneren, blijft het een passend laatste hoofdstuk Laatste gevecht’s beat-‘em-up-afkomst en een ambitieuze afsluiting van de serie.
