WASHINGTON — In politieke ballingschap in zijn landhuis in Florida, waar onderzoek werd gedaan wegens het bezit van zeer geheime documenten, riep Donald Trump in 2022 zijn advocaat bijeen voor een noodlottig gesprek. Er was een map samengesteld met 38 documenten die teruggestuurd hadden moeten worden naar de federale overheid. Maar Trump had andere ideeën.
Met een tokkelende beweging stelde Trump zijn advocaat, Evan Corcoran, voor om het meest belastende materiaal te verwijderen. “Waarom neem je ze niet mee naar je hotelkamer, en als er iets heel ergs in zit, trek het er dan uit,” herdacht Corcoran in een reeks noten die naar boven kwamen tijdens strafprocedures.
De vermeende bereidheid van Trump om als particulier bewijsmateriaal voor de rechtshandhaving te verbergen, voedt nu de bezorgdheid op Capitol Hill dat zijn pogingen om de vrijgave van dossiers van het ministerie van Justitie in het Jeffrey Epstein-onderzoek te dwarsbomen tot soortgelijke obstructieve inspanningen zouden kunnen leiden – dit keer met de bevoegdheden van het presidentschap.
Sinds hij in januari zijn ambt hervatte, heeft Trump dat gedaan was tegen het vrijgeven van bestanden van het federale onderzoek naar het gedrag van zijn voormalige vriend, een veroordeelde zedendelinquent en vermeende sekshandelaar, die naar verluidt meer dan 200 vrouwen en meisjes heeft misbruikt. Maar De tweeledige hartstocht is alleen maar gegroeid over de zaak, waarbij wetgevers van het Huis van over de partijgrenzen heen zich naar verwachting dinsdag zullen verenigen achter een wetsvoorstel dat de vrijgave van de documenten zou afdwingen.
Vorige week heeft de House Oversight Committee, geconfronteerd met toenemende publieke druk, meer dan 20.000 dossiers uit de nalatenschap van Epstein vrijgegeven die naar Trump verwees meer dan 1.000 keer.
Uit die bestanden, waaronder e-mails van Epstein zelf, bleek dat de beruchte financier geloofde dat Trump diepgaande kennis had van zijn criminele gedrag. ‘Hij wist van de meisjes’ Epstein schreefverwijzend naar Trump als de ‘hond die niet heeft geblaft’.
Afgevaardigde Dave Min (D-Irvine), lid van de toezichtcommissie, merkte op dat Trump de vrijgave van de dossiers van het ministerie van Justitie zou kunnen gelasten zonder enige actie van het Congres.
“Het feit dat hij dit niet heeft gedaan, in combinatie met zijn lange en goed gedocumenteerde geschiedenis van liegen en belemmeren van de rechtsgang, doet ernstige zorgen rijzen over het feit dat hij nog steeds probeert dit onderzoek tegen te houden,” zei Min in een interview, “door te proberen de Republikeinen in de Senaat te overtuigen om tegen de vrijlating te stemmen, of via andere mechanismen.”
Een woordvoerder van senator Adam Schiff (D-Calif.) zei dat het wijzigen of vernietigen van delen van de Epstein-bestanden “een breed scala aan federale wetten zou schenden.”
“De senator is zeker bezorgd dat Donald Trump, tegen wie een onderzoek is ingesteld en aangeklaagd wegens obstructie, zal blijven proberen de volledige vrijgave van alle documenten en informatie in het bezit van de Amerikaanse regering tegen te houden en anderszins te verhinderen”, zei de woordvoerder, “zelfs als de wet wordt aangenomen met overweldigende steun van beide partijen.”
Nadat de Tweede Kamer over het wetsvoorstel heeft gestemd, getiteld de Epstein dient de Transparantiewet inzou er tweeledige steun in de Senaat nodig zijn om de maatregel goed te keuren. Trump zou het dan in de wet moeten ondertekenen.
Trump moedigde leden van het Republikeinse Huis aan om het dit weekend te steunen, nadat genoeg Republikeinse wetgevers vorige week de gelederen hadden doorbroken om een stemming af te dwingen, waardoor de tegenstand van de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden werd overwonnen. Toch is het onduidelijk of de president de maatregel zal steunen terwijl deze naar zijn bureau gaat.
Maandag zei Trump dat hij het wetsvoorstel zou ondertekenen als het uiteindelijk wordt aangenomen. ‘Laat de Senaat ernaar kijken’, zei hij tegen verslaggevers.
Het wetsvoorstel verbiedt de procureur-generaal, Pam Bondi, om de publicatie van “enig document, document, communicatie of onderzoeksmateriaal achter te houden, uit te stellen of te redigeren op basis van schaamte, reputatieschade of politieke gevoeligheid, inclusief die voor overheidsfunctionarissen, publieke figuren of buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders.”
Maar kanttekeningen in het wetsvoorstel kunnen Trump en Bondi mazen in de wet bieden om gegevens over de president verborgen te houden.
“Omdat DOJ deze dossiers bezit en controleert, is het verre van zeker dat een stemming om ‘de Epstein-dossiers’ openbaar te maken documenten zal omvatten die betrekking hebben op Donald Trump”, zei Barbara McQuade, die van 2010 tot 2017 als Amerikaanse advocaat voor het oostelijke district van Michigan diende, toen Trump een hele reeks ontslagaanvragen bij Amerikaanse advocaten aanvroeg.
Afgelopen voorjaar gaf FBI-directeur Kash Patel al opdracht aan een Freedom of Information Act-team om met honderden agenten samen te werken om de hele schat aan dossiers uit het onderzoek te doorzoeken, en gaf hen de opdracht verwijzingen naar Trump te redigeren, daarbij verwijzend naar zijn status als particulier met privacybescherming toen het onderzoek voor het eerst werd gelanceerd in 2006. Dat meldt Bloomberg destijds.
“Het zou ongepast zijn als Trump opdracht zou geven om de documenten te vernietigen, maar Bondi zou sommige documenten kunnen redigeren of verwijderen in naam van de geheimhouding van de grand jury of de privacywetgeving”, voegde McQuade eraan toe. “Zolang er een strafrechtelijk onderzoek loopt, denk ik dat ze de openbaarmaking van het hele dossier kan blokkeren, of de openbaarmaking van personen tegen wie geen aanklacht wordt ingediend, waaronder Trump.”
Het vernietigen van de documenten zou een grotere taak zijn, en “zou een loyale secretaris of gelijkwaardig nodig hebben”, zegt Rhodri Jeffreys-Jones, emeritus hoogleraar en FBI-historicus aan de Universiteit van Edinburgh.
Jeffreys-Jones herinnerde zich dat de assistent van J. Edgar Hoover, Helen Gandy, wekenlang bij hem thuis het persoonlijke dossier van de beroemde FBI-directeur over de vuile geheimen van de rijken en machtigen van Amerika vernietigde.
Het zou ook illegaal zijn, zeggen wetenschappers, wijzend op de Federal Records Act die iedereen – inclusief presidenten – verbiedt overheidsdocumenten te vernietigen.
Nadat president Nixon had geprobeerd uitvoerende macht uit te oefenen over een verzameling belastende geluidsbanden, zou dat wel gebeuren uiteindelijk een einde maken aan zijn presidentschapHet Congres heeft de Presidential Recordings and Materials Preservation Act aangenomen, waarin wordt beweerd dat overheidsdocumenten en presidentiële documenten federaal eigendom zijn. Rechtbanken hebben de wet herhaaldelijk gehandhaafd.
Hoewel presidenten immuun zijn voor vervolging vanwege hun officiële gedrag, zou het bevelen van de vernietiging van documenten uit een strafrechtelijk onderzoek niet onder de taken van de president vallen, aldus rechtsgeleerden, waardoor Trump wordt blootgesteld aan beschuldigingen van belemmering van de rechtsgang als hij dat wel zou doen.
“Meerdere federale wetten verbieden iedereen, inclusief de president en degenen om hem heen, om materiaal in de Epstein-dossiers te vernietigen of te wijzigen, waaronder verschillende federale wetten voor het bijhouden van gegevens en strafstatuten. Maar dat betekent niet dat Trump of zijn handlangers het niet zullen overwegen om het te proberen”, zei Norm Eisen, die fungeerde als hoofdethiekadvocaat voor president Obama en raadsman voor de House Judiciary Committee tijdens het eerste afzettingsproces van Trump.
Het Democracy Defenders Fund, een non-profitorganisatie die mede is opgericht door Eisen, heeft de regering-Trump aangeklaagd voor alle gegevens in het Epstein-onderzoek met betrekking tot Trump, waarbij wordt gewaarschuwd dat ‘rechtelijk toezicht nodig is’ om ervoor te zorgen dat Trump niet probeert een wettige richtlijn te ondermijnen om ze vrij te laten.
“Misschien is het grootste gevaar niet het wijzigen van documenten, maar het ten onrechte achterhouden ervan of het produceren en redigeren ervan”, voegde Eisen eraan toe. “Dat zijn beide kwesties waar we in onze rechtszaken op kunnen inspelen, en waarbij rechterlijk toezicht waardevol kan zijn.”
Jeffreys-Jones zei ook dat Trump zou kunnen proberen om redacties te bevelen op basis van aanspraken op de nationale veiligheid. Maar “dit kan om twee redenen niet overtuigend zijn”, zei hij.
‘Trump was toen nog geen president’, zei hij, en ‘het zou bijkomende vragen oproepen als er in het geval van president Clinton geen redactie zou plaatsvinden.’
Vorige week gaf Trump het ministerie van Justitie opdracht onderzoek de banden van Epstein met Democratische figurenwaaronder Clinton, voormalig minister van Financiën Larry Summers, en Reid Hoffman, medeoprichter van LinkedIn en een belangrijke Democratische donor.
Hij heeft het ministerie niet verzocht op soortgelijke wijze onderzoek te doen naar de Republikeinen.
Times-schrijfster Ana Ceballos heeft aan dit rapport bijgedragen.
