Voor miljoenen mensen in Noord-India smaakt de lucht in november asachtig, ziet de lucht er zichtbaar wazig uit en voelt alleen al naar buiten stappen als een uitdaging.
Voor velen begint hun ochtendroutine met het controleren hoe slecht de lucht is. Maar wat ze zien, hangt volledig af van welke monitor ze gebruiken.
Door de overheid gesteunde apps zoals SAFAR en SAMEER komen uit op 500 – de bovengrens van de Indiase AQI-schaal (luchtkwaliteitsindex), die complexe gegevens over verschillende verontreinigende stoffen zoals PM2,5, PM10, stikstofdioxide, zwaveldioxide, koolmonoxide en ozon omzet in één getal.
Maar particuliere en internationale trackers zoals IQAir en het open-source monitoringplatform AQI laten routinematig veel hogere cijfers zien, vaak voorbij de 600 en op sommige dagen zelfs boven de 1.000.
Deze tegenstrijdigheid zorgt ervoor dat mensen elk jaar dezelfde vraag stellen: welke cijfers moeten ze vertrouwen? En waarom rapporteert India officieel geen luchtkwaliteit boven de 500?
De officiële luchtkwaliteitsschaal van India laat zien dat waarden boven de 200 voor de meeste mensen bij langdurige blootstelling duidelijk ademhalingsproblemen opleveren.
Meetwaarden boven de 400 en maximaal 500 worden geclassificeerd als ‘ernstig’ en treffen gezonde mensen, terwijl ze ook ernstige gevolgen hebben voor mensen met bestaande ziekten.
De schaal gaat echter niet verder dan 500 – een limiet die meer dan tien jaar geleden werd ingesteld toen de De Nationale Luchtkwaliteitsindex werd gelanceerd.
Waarom werd die drempel dan ingevoerd?
“Er werd aangenomen dat de impact op de gezondheid hetzelfde zou zijn, hoe veel hoger deze ook zou zijn, omdat we het ergste al hadden getroffen”, zegt Gufran Beig, oprichter en directeur van SAFAR.
Hij geeft toe dat de limiet van 500 oorspronkelijk was ingesteld om paniek te voorkomen, aangezien het overschrijden van die grens een alarmerende situatie aangaf die onmiddellijke verzachting vereiste.
Maar deze aanpak vlakt de gegevens effectief af: alles boven de 500 wordt op officiële monitoren hetzelfde behandeld, ook al is de werkelijke concentratie veel hoger.
“Internationale organisaties en portalen leggen zo’n limiet niet op”, zegt de heer Beig. “Daarom zien we dat de cijfers op mondiale platforms veel hoger worden.”
De BBC heeft contact opgenomen met de Indiase Raad voor Vervuilingscontrole voor commentaar.
Naast de kunstmatig opgelegde drempel is er ook een verschil in de definitie van gevaarlijke lucht.
De richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) classificeren bijvoorbeeld PM2,5-niveaus (fijnstof kleiner dan 2,5 micrometer) boven 15 microgram per kubieke meter in een periode van 24 uur als gevaarlijk, terwijl in India de drempel 60 microgram is.
Experts zeggen dat er wereldwijd geen universele AQI-formule bestaat. De VS, China en de Europese Unie hanteren elk hun eigen drempelwaarden voor verontreinigende stoffen.
“De WHO geeft richtlijnen en elk land heeft zijn index opgebouwd op basis van zijn eigen aanpassingsvermogen, het weer en de lokale omgeving”, zegt de heer Beig. Het vergelijken van de Indiase AQI met de normen van de WHO of de VS kan dus misleidend zijn.
Dan is er ook nog een verschil in de gebruikte instrumenten.
De Indiase raad voor verontreinigingsbeheersing maakt gebruik van Beta Attenuation Monitors (BAM’s), die fysiek de massa deeltjes in de lucht meten en voor elke meting zijn gekalibreerd volgens strikte, gestandaardiseerde meetwaarden.
Portalen als IQAir daarentegen vertrouwen op sensorgebaseerde monitoren, zegt Abhijeet Pathak, een wetenschapper die voorheen voor de Indiase vervuilingsbestrijdingsraad werkte.
Sensorgebaseerde monitoren maken gebruik van laserverstrooiing en elektrochemische methoden om het aantal deeltjes in de lucht te schatten.
“De sensor is een ander instrument en het is niet mogelijk om ze voor elke run te kalibreren”, zegt de heer Pathak, eraan toevoegend dat “sensorgebaseerde monitoring van de luchtkwaliteit nog niet is goedgekeurd door de Indiase regering”.
Volgens hem is het luchtkwaliteitskader in India sinds 2009 niet meer volledig herzien, en heeft hij, samen met andere milieuwetenschappers en activisten, opgeroepen tot herijking van de schaal op basis van de nieuwste technologie.
“De nationale luchtkwaliteitsindex zal moeten worden herzien als we de op sensoren gebaseerde gegevens willen opnemen”, zegt de heer Pathak.
Het verwijderen van de bovenste kap is ook van cruciaal belang, zegt de heer Beig, “nu de meeste beschikbare literatuur aantoont dat de gezondheidssymptomen blijven verergeren naarmate de vervuilingsniveaus toenemen”.
Uiteindelijk stopt de Indiase AQI niet bij 500, omdat de vervuiling daar stopt. Het stopt bij 500 omdat het systeem met een plafond is gebouwd.
