De Amerikaanse president Donald Trump zal zijn aandacht maandag op het Midden-Oosten richten, terwijl hij de Israëlische premier Benjamin Netanyahu in Florida ontvangt voor gesprekken die naar verwachting betrekking zullen hebben op Gaza en een reeks andere dringende kwesties.
Alle genomen beslissingen kunnen een potentieel grote impact hebben op kwesties die de toekomst van de regio bepalen.
De VS zijn gedurende de twee jaar van oorlog in Gaza de sterkste militaire en politieke steunpilaar van Israël geweest en velen beschouwen de bijeenkomst nu als een test van de relatie tussen de leiders en van de mate waarin zij op één lijn staan met belangrijke onderwerpen.
Het wordt hun zesde bijeenkomst sinds Trumps terugkeer naar zijn ambt elf maanden geleden.
Tot de verwachte discussiepunten behoren de toekomst van de betrekkingen met de nieuwe Syrische regering, de Iraanse herbewapening en de rol van Hezbollah in Libanon.
Misschien wel het meest kritisch is dat ze de voortgang van het staakt-het-vuren in Gaza zullen bespreken, waarbij de Israëlische regering verschillende standpunten heeft ingenomen die afwijken van die van de Amerikaanse regering.
De gesprekken zullen plaatsvinden terwijl de stormen Gaza blijven teisteren, waar honderdduizenden ontheemde Palestijnen in eenvoudige tenten leven die weinig bescherming bieden tegen de kou en overstromingen.
Maandag werd door het door Hamas geleide ministerie van Volksgezondheid de dood van een twee maanden oude baby als gevolg van de strenge kou gemeld, waardoor het totaal aantal doden door het winterse weer sinds 10 december op drie komt, terwijl nog eens 17 mensen zijn omgekomen door beschadigde gebouwen die tijdens de stormen instortten.
De VN en talrijke hulporganisaties hebben Israël ervan beschuldigd zijn verplichtingen inzake het staakt-het-vuren niet na te komen door de volledige toegang tot basisvoorraden en uitrusting te blijven beperken. Israël heeft gezegd dat het zijn verplichtingen nakomt door een toename van de hulpleveringen te faciliteren.
De regering-Trump wil dat het staakt-het-vuren in januari zijn tweede fase bereikt, waarbij een Palestijnse technocratische regering zou worden opgericht naast de inzet van een internationale veiligheidsmacht, Hamas zou ontwapenen, Israëlische troepen zich zouden terugtrekken en de wederopbouw van het verwoeste gebied zou beginnen.
Critici hebben gesuggereerd dat Netanyahu in plaats daarvan zou kunnen proberen de voortgang van het staakt-het-vuren te vertragen, waarbij hij zegt dat hij zich niet serieus wil bezighouden met vragen over een politieke toekomst voor de Palestijnen en in plaats daarvan zal aandringen op Hamas om zich volledig te ontwapenen voordat de Israëlische troepen zich terugtrekken uit Gaza. Hamas-functionarissen hebben herhaaldelijk gezegd dat de volledige ontwapening ervan moet plaatsvinden naast de vooruitgang in de richting van een onafhankelijke Palestijnse staat.
Het twintigpuntenvredesplan dat door Trump wordt gepromoot en door zowel Israël als Hamas is ondertekend, erkent de Palestijnse aspiraties naar een soevereine staat, maar Netanyahu en zijn ministers hebben de Palestijnse staat consequent afgewezen sinds het staakt-het-vuren in oktober van kracht werd.
Vorige week zei minister van Defensie Israel Katz dat zijn land nederzettingen in Gaza zou bouwen en zich “nooit volledig zou terugtrekken” uit het gebied, zelfs als Hamas zich zou ontwapenen, ondanks dat dit een belangrijk uitgangspunt is van het staakt-het-vuren.
Het doorbreken van de huidige impasse wordt door velen in de regio als cruciaal gezien, aangezien er ondanks het afgekondigde staakt-het-vuren bijna dagelijks dodelijke aanvallen door het Israëlische leger plaatsvinden in Gaza.
Volgens het Israëlische ministerie van Volksgezondheid zijn in de 80 dagen sinds de inwerkingtreding ervan minstens 414 Palestijnen gedood door het Israëlische leger in het gebied.
Het Israëlische leger, dat meer dan de helft van Gaza controleert, heeft gezegd dat het alleen het vuur heeft geopend als reactie op schendingen van het staakt-het-vuren.
Drie Israëlische soldaten zijn in dezelfde periode gedood bij aanvallen waarvan het leger Hamas de schuld geeft.
Israël blijft ook wachten tot Hamas het lichaam van Ran Gvili, de laatst overgebleven dode gijzelaar in Gaza, teruggeeft. Alle levende en overleden gijzelaars die waren genomen tijdens de door Hamas geleide aanvallen op Israël van 7 oktober 2023, die de oorlog veroorzaakten, hadden drie dagen na de inwerkingtreding van het staakt-het-vuren moeten worden teruggestuurd.
De interventie van Trump en de Amerikaanse bemiddeling zouden op de beladen en onopgeloste knelpunten kunnen worden gebracht, waardoor Netanyahu ertoe zou worden aangezet een zachtere houding aan te nemen ten aanzien van bepaalde standpunten.
De Israëlische regering heeft zich er bijvoorbeeld tegen verzet dat Turkije deelneemt aan de Internationale Stabilisatiemacht die in Gaza zal worden ingezet. Er zijn echter maar weinig andere landen bereid om deel te nemen.
Er wordt ook verwacht dat Netanyahu een ontmoeting zal hebben met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio, die wordt gezien als voorstander van de standpunten van de Israëlische regering.
Vorige week meldden Israëlische media dat er mogelijk een poging van de premier zou zijn om Israël opnieuw te bespreken over de annexatie van de bezette Westelijke Jordaanoever – iets waar president Trump zich tegen heeft uitgesproken.
Israëlische ministers hebben onlangs hun uitbreiding van Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever beschreven als een de facto annexatie van het grondgebied, met als doel de mogelijkheid van een onafhankelijke Palestijnse staat te begraven.
Zowel de nederzettingen als de annexatie zijn illegaal volgens het internationaal recht.
Er wordt ook verwacht dat Netanyahu zijn ontmoeting met Trump op maandag zal gebruiken om Amerikaanse toestemming te vragen voor verdere militaire aanvallen op Iran.
De Israëlische regering zou geloven dat Iran zijn raketcapaciteiten herbewapent na de twaalfdaagse oorlog deze zomer, waarbij de Iraanse nucleaire faciliteiten werden gebombardeerd door zowel Israëlische als Amerikaanse straaljagers.
De Iraanse president zei dit weekend dat zijn land in een “totale oorlog” was met Israël, de VS en Europa. “Ze willen niet dat ons land stabiel blijft”, zei Masoud Pezeshkian.
