RIO DE JANEIRO — Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva hebben een wet in werking getreden die de beschermende maatregelen versterkt voor vrouwen die het slachtoffer zijn van gendergerelateerd geweld, een stap die door feministische activisten wordt verwelkomd, hoewel zij ook meer geld voor preventie eisen.
De invoering van de wet komt in een tijd van woede Brazilië meer dan recordgevallen van geweld tegen vrouwen en een reeks spraakmakende incidenten die het land schokten en aanwakkerden wijdverbreide demonstraties op zondag.
De wet, die maandag in de Braziliaanse staatscourant is gepubliceerd, staat rechters toe maatregelen te nemen om slachtoffers te beschermen, zoals het opschorten of beperken van wapenbezit, het verwijderen van de misbruiker uit het huis van het slachtoffer en het verbieden van contact met het slachtoffer.
Mensen die de beschermende maatregelen moeten volgen, zullen nu ook gedwongen worden een enkel monitor. Slachtoffers zouden via een beveiligingsapparaat op de hoogte worden gesteld als de dader hen benadert.
De wetgeving verhoogt ook de straffen voor de verkrachting van kinderen onder de 14 jaar van 15 jaar naar maximaal 18 jaar. Wanneer een kind wordt verkracht en vermoord, zal de crimineel nu tussen de 20 en 40 jaar achter de tralies doorbrengen, en van 12 tot 30 jaar.
Voormalig senator Margareth Buzetti – van de centrumrechtse partij Progressives – schreef het wetsvoorstel, dat in november door de Senaat werd goedgekeurd.
Rachel Ripani, een van de organisatoren van de protesten van zondag, die volgens haar in negentig Braziliaanse steden plaatsvonden, prees de ondertekening van de wet.
“Het is heel positief, maar het is ook een belangrijk teken van hoe deze wetten uiteindelijk zonder publieke druk naar een secundair plan worden gedegradeerd”, vertelde ze aan The Associated Press.
Vorige week riep Ripani op tot demonstraties na een reeks gevallen waarin sprake was van bijzondere wreedheid. Ze wees op het geval van Taynara Souza Santos, die werd overreden door haar ex-vriend en bekneld raakte door de auto, die haar een kilometer lang over beton sleepte. De verwondingen van de 31-jarige waren zo ernstig dat haar benen moesten worden geamputeerd. Videobeelden van het incident gingen viraal.
In een ander schokkend geval werd lerares Engels Catarina Kasten op 21 november in de zuidelijke stad Florianopolis verkracht en gewurgd op een pad langs een strand op weg naar een zwemles.
En op 28 november schoot een administratief medewerker op een school in Rio de Janeiro twee van zijn vrouwelijke collega’s neer. Een van de zusters van de slachtoffers, Alline de Souza Pedrotti, zei dat hij het niet accepteerde dat er vrouwelijke bazen waren.
Eerder dit jaar gingen ook beelden van een vrouw die meer dan 60 keer werd aangereden door haar vriend in een lift viraal. Later onderging ze een gezichtsreconstructieoperatie.
“Dit geweld wordt gefilmd en gezien”, zei Ripani. “Mensen zien het en vragen zich af waarom er geen straf is.”
Volgens een rapport uit 2025 van de denktank Brazilian Forum on Public Safety is ruim één op de drie vrouwen in Brazilië in de loop van een jaar het slachtoffer geworden van seksueel of gendergerelateerd geweld, het hoogste aantal sinds het begin van de registratie in 2017.
Tien jaar geleden heeft Brazilië een wet aangenomen die de misdaad van vrouwenmoord erkent, gedefinieerd als de dood van een vrouw in de huiselijke sfeer of als gevolg van minachting voor vrouwen.
Volgens het Braziliaanse Forum voor Openbare Veiligheid waren vorig jaar 1.492 vrouwen het slachtoffer van vrouwenmoord, het hoogste aantal sinds de wet in 2015 werd ingevoerd.
In oktober 2024 ondertekende Lula een wet die bepaalt dat degenen die veroordeeld zijn voor vrouwenmoord een minimumstraf van 20 jaar en een maximum van 40 jaar riskeren, van 12 tot 30 jaar.
Isadora Vianna, een socioloog van de Rio de Janeiro State University, zei dat zwaardere straffen voor auteurs van seksueel geweld tegen vrouwen en kinderen populair zijn onder zowel progressieven als conservatieven, maar dat onderzoeken aantonen dat ze inefficiënt zijn in het voorkomen van de misdaden.
Met betrekking tot kinderslachtoffersHet zou veel effectiever zijn om seksuele voorlichtingslessen op school te geven en kinderen een ruimte te bieden waar ze hun mening kunnen uiten, zei ze.
“Maar vooruitgang boeken op dit gebied is erg moeilijk omdat het wetgevingsdebat zich laat leiden door morele waarden in plaats van door technische studies”, zei ze.
Tatianny Araújo, een vrouwenrechtenactiviste en lid van een abortus rechten groep, zei ook dat de prioriteit moet liggen bij preventief beleid, zoals een verhoging van de budgetten om seksueel geweld te bestrijden en de opleiding van de rechterlijke macht, gezondheidswerkers en sociale diensten die in contact komen met slachtoffers.
“Geen enkele verandering in het strafrecht zal succesvol zijn, omdat we daaronder nog steeds dezelfde seksistische, vrouwonvriendelijke, racistische structuur hebben die ons schaadt, schendt en doodt”, zei ze.
—
Volg de berichtgeving van de AP over Latijns-Amerika en het Caribisch gebied op https://apnews.com/hub/latin-america
