Navy Probe laat zien hoe de landing van een vliegdekschip in enkele seconden werd ontrafeld

Toen het straaljager op het vliegdekschip landde, blies een cruciaal onderdeel van het landingssysteem uit elkaar, schoot door de machinekamer, botste tegen apparatuur waar een matroos nog maar net op had gezeten, en sloeg vervolgens op het dek, ronddraaiend “als de Tasmaanse duivel.”

‘Er is net iets ergs gebeurd’, zei een matroos in de kamer terwijl hij zich haastte om hulp te halen. De andere matroos die ternauwernood een catastrofe kon vermijden, liep een lichte verwonding op en bij het incident werd de koptelefoon afgezet.

Een van de blokkeerkabels – de gespannen draden waar gevechtsvliegtuigen van de Amerikaanse marine aan vasthaken tijdens landingen op zee – was gebroken toen de cruciale machinerie die de kracht van het landingsvliegtuig absorbeerde onder de cockpit uit elkaar viel. De mislukking destabiliseerde de F/A-18 Superhorzel dat was net neergestort.

Asymmetrische krachten gooiden het vliegtuig uit het midden. Omdat er geen kans was om weer op de vlucht te komen, werden de piloten uitgeworpen toen het van het dek de zee in schoot. Het ontvouwde zich allemaal binnen enkele seconden.

Een nieuw marineonderzoek naar de rampzalige landing, beoordeeld door Business Insider voorafgaand aan de publicatie op donderdag, benadrukt hoe snel routinematige luchtvaartoperaties vreselijk mis kunnen gaan.

Het incident van 6 mei, waarbij twee marinevliegers gewond raakten, betekende het tweede Super Hornet-verlies in enkele dagen tijd – en het derde overall voor de luchtvaartmaatschappij USS Harry S. Truman’s inzet in het Midden-Oosten.

Het commandoonderzoek naar het kostbare ongeluk beschrijft hoe een van de vangkabels van de vervoerder slaagde er niet in de straaljager tegen te houden, die een spoor van vonken en vlammen achterliet toen hij van de cockpit de Rode Zee in vloog.

Viceadmiraal Sean Bailey, commandant van de Carrier Strike Group 8 van de marine, geleid door de Truman, zei in het onderzoek dat het verlies van het gevechtsvliegtuig ter waarde van $ 60 miljoen “volledig te voorkomen” was.

Een ruwe landing

De Truman en zijn stakingsgroep brachten maanden door in de Verenigde Staten Rode Zee leidende gevechtsoperaties van de marine tegen de Houthi’seen door Iran gesteunde rebellengroep in Jemen die belangrijke scheepvaartroutes in het Midden-Oosten had aangevallen.

Vluchtoperaties draaiden in een hoger tempo, waarbij de vliegdekschip tientallen keren per dag vliegtuigen lanceerde en herstelde.

Voor het bergen van vliegtuigen, Vervoerders uit de Nimitz-klasse zoals de Truman doorgaans vier vangkabels over de cockpit hebben gespannen om de staarthaak van een landend vliegtuig te vangen en dit onmiddellijk te vertragen.

Op 6 mei verscheen de tweezits F/A-18F die nacht landenAlles zag er normaal uit totdat het vliegtuig de vangkabel vasthaakte.

Matrozen die de uitrusting arresteerden, hoorden wat leek op een explosie, onderdelen vlogen door de machineruimte en aan dek schoten vonken uit het vliegtuig, gevolgd door vlammen.

Het was donker en de luchtbaas die toezicht hield op de vluchtoperaties en de landingssignaalofficieren, zich er niet van bewust dat de kabel was gescheiden, dacht dat de motor van het gevechtsvliegtuig vuil van vreemde voorwerpen had binnengekregen.

Het vliegtuig leunde naar links terwijl het door de landingszone bewoog. “STROOM!” de leidende LSO belde. “DRAAIEN, KLIMMEN!” Het straaljager vloog te snel om te stoppen, maar niet snel genoeg om op te stijgen. Een back-up LSO realiseerde zich dat het vliegtuig niet aan het klimmen was en belde.

“Uitwerpen, uitwerpen, uitwerpen!” riep de officier.

Het vliegtuig rolde en maakte vervolgens een meskant van 90 graden. Even later stortte het in de Rode Zee.

De ‘man overboord’-oproep ging uit een minuut nadat het vliegtuig voor het eerst het dek raakte. Matrozen in de cockpit zagen geen parachutes worden ingezet nadat hun cockpit was uitgeworpen te midden van de wanorde, maar een paar minuten later zagen ze de twee piloten hun zaklampen in het water op ongeveer 100 meter afstand verlichten.

Twintig minuten later arriveerden een reddingshelikopter en zwemmers ter plaatse om ze te bergen. De piloten raakten lichtgewond.

Het ‘kritieke punt van falen’

Het commandoonderzoek gaf het ongeluk de schuld van een combinatie van factoren, waaronder het hoge operationele tempo van het schip, onderbezetting en fouten van de operator van het arrestatietoestel, die ervoor zorgt dat het systeem gereed is om het momentum van het landende vliegtuig tegen te gaan.

Volgens het onderzoek was “de belangrijkste bijdrage aan de reeks gebeurtenissen die tot het ongeluk hebben geleid” onvoldoende onderhoud aan de kruiskop van de schijfdemper en de gaffelpen, onderdelen van het stoptandwielsysteem.

De hoofdoorzaak, aldus het onderzoeksrapport, was “het materiële falen van de gaffelpen.” De pin miste een sluitring, een klein onderdeel dat helpt het systeem op zijn plaats te houden. Dat toezicht op het onderhoud eindigde met een straalvliegtuig in het water en twee piloten overboord.

Het is mogelijk dat dit mechanisme al enige tijd vóór het ongeluk los was, aldus het onderzoek. Als er een sluitring ontbreekt, kan de pen in het vangtandwiel losraken en afbreken, waardoor interne onderdelen van het tandwiel uiteindelijk uit elkaar kunnen vallen en de vangkabel kan breken.

Matrozen over de hele linie waren slecht opgeleid, zo stelde het onderzoek vast, en een matroos voor onderhoudsondersteuning die de vangkabel en de mechanismen ervan moest inspecteren, had dat niet grondig gedaan.

Vice-admiraal John Gumbleton, waarnemend hoofd van Fleet Forces Command, schreef in een brief bij het onderzoek dat Truman’s leiderschap op alle niveaus ‘ertoe leidde dat de normen van het luchtdepartement voor het lanceren en herstellen van apparatuur voor het onderhoud van vliegtuigen daalden, wat uiteindelijk leidde tot een kritiek punt van mislukking.’

Het incident van 6 mei was de vierde grote ongeluk dat de Truman en de rest van zijn stakingsgroep geleden hebben tijdens de maandenlange gevechtsinzet in het Midden-Oosten.

In december vertrok de kruiser USS Gettysburg per ongeluk neergeschoten een van de Truman’s F/A-18’s. Een paar maanden later, in februari, kwam de vervoerder in aanvaring gekomen met een beroepsvaartuig. En in april, iets meer dan een week vóór het kabelincident, een straaljager en een sleeptractor viel overboord terwijl het vliegdekschip een harde bocht maakte om inkomend Houthi-raketvuur te ontwijken.