De wereld van populaire psychologische ideeën, die grotendeels de zelfhulpindustriekent geen gebrek aan tegenstrijdigheden. Het bevordert bijvoorbeeld tegelijkertijd de voordelen van emotionele intelligentie (de vermogen tot empathie met anderen en meedoen strategisch impressiemanagement) En authenticiteit (de tendens om uit te drukken wat u werkelijk voelt en denkt, zonder veel rekening te houden met de mening van anderen).
Het wordt ook vaak gevierd zelfacceptatie En voortdurende zelfverbetering (“hou van jezelf zoals je bent”… maar ook “word de beste versie van jezelf”), opmerkzaamheid en meedogenloos ambitie (‘blijf in de zone, aanwezig en sereen’… terwijl je agressief naar grote doelen streeft), en zelfs zelfbewustzijn en zelfvertrouwen, die in tegengestelde psychologische richtingen trekken.
Zelfbewustzijn vereist dat je je tekortkomingen, beperkingen en blinde vlekken met brutale eerlijkheid confronteert, terwijl zelfvertrouwen vereist dat je op zijn minst een deel van dat bewijsmateriaal negeert om een hoog niveau van bewustzijn te behouden. vertrouwen, optimisme en gedrevenheid. Men vraagt je om jezelf duidelijk te zien; de ander vraagt je om in jezelf te geloven, ondanks wat je ziet.
Dit is niet zozeer een logische fout als wel een weerspiegeling van onze menselijke neiging om dingen als volledig goed of volledig slecht te categoriseren – terwijl in werkelijkheid de meeste psychologische kwaliteiten op een bepaalde manier functioneren. yin-yang evenwicht. Zoals Aristoteles betoogde in zijn leer van de gulden middenweg, bevindt de deugd zich in het midden tussen twee ondeugden: moed tussen lafheid en roekeloosheid, vrijgevigheid tussen gierigheid en extravagantie, en vertrouwen tussen verlegenheid en hoogmoed.
Met andere woorden: zelfs de eigenschappen die we het meest bewonderen, worden disfunctioneel als we er te ver in gaan, en zelfs de eigenschappen die we wantrouwen kunnen met mate waardevol zijn. Menselijk gedrag functioneert op dezelfde manier: de meeste psychologische krachten zijn niet inherent goed of slecht; ze zijn dosisafhankelijk.
Op dezelfde manier is emotionele intelligentie (ook wel emotioneel quotiënt of EQ genoemd) niet inherent superieur aan authenticiteit, en is zelfbewustzijn niet automatisch beter dan zelfvertrouwen. Ze bevatten allemaal het zaad van hun tegendeel, en hun waarde hangt af van de situatie, dosering en context. In feite is een van de meest gevestigde bevindingen in de persoonlijkheids- en organisatiepsychologie het ‘te veel-van-het-goede-effect’: vrijwel elke eigenschap of competentie wordt disfunctioneel als deze tot het uiterste wordt doorgevoerd.
Zelfvertrouwen verandert in arrogantie, nederigheid in twijfel aan zichzelf, authenticiteit in impulsief overdrijven, en EQ in manipulatieve charme. Elke kracht heeft een schaduwkant, elke deugd heeft een verzadigingspunt, en elke wenselijke eigenschap gaat gepaard met zijn eigen afwegingen. Het doel is dus niet om één puur ideaal te kiezen – authenticiteit of impressiemanagement, zelfbewustzijn of zelfvertrouwen – maar om ze te leren kalibreren en ze te vermengen op manieren die ons effectiever maken in plaats van extremer.
{“blockType”:mv-promo-block”,”data”:{“imageDesktopUrl”:https://images.fastcompany.com/image/upload/f_webp,q_auto,c_fit/wp-cms-2/2025/10/tcp-photo-syndey-16X9. jpg”,”imageMobileUrl”https://images.fastcompany.com/image/upload/f_webp,q_auto,c_fit/wp-cms-2/2025/10/tcp-photo-syndey-1×1-2.jpg”eyebrow” “headline” “Get meer inzichten van Tomas Chamorro-Premuzic”,”dek: “Dr. Tomas Chamorro-Premuzic is hoogleraar organisatiepsychologie aan de UCL en Columbia University, en mede-oprichter van DeeperSignals. Hij heeft 15 boeken en meer dan 250 wetenschappelijke artikelen geschreven over de psychologie van talent, leiderschap, AI en ondernemerschap Meer”,”ctaUrl”:https://drtomas.com/intro/”,”theme”:{“bg”:#2b2d30″, “text”:#ffffff”, “eyebrow”:#9aa2aa”, subhed”:#ffffff”, “buttonBg”: “#3b3f46”, “buttonHoverBg”:91424800, “buttonText”:false,”slug”:91424798, “shareable”:false,”slug”}}
Verborgen nadelen
Soms hebben zelfs eigenschappen die geen nadeel lijken te hebben, zoals zelfbewustzijn, verborgen nadelen. Intuïtief zou je aannemen dat we over het algemeen beter af zijn als we onszelf kennen, begrijpen hoe anderen ons waarnemen en ons bewust zijn van onze sterke punten, beperkingen, vooroordelen en blinde vlekken. Hele leiderschapsmodellen, coachingprogramma’s en HR-filosofieën berusten immers op het idee dat inzicht aan verbetering voorafgaat. Als je niet weet wat er kapot is, hoe kun je het dan repareren? Als je niet weet hoe anderen jou ervaren, hoe kun je dan verwachten leiding te geven? En als u uw eigen motieven niet begrijpt, hoe kunt u dan op uw beslissingen vertrouwen?
Zeker, deze intuïtie wordt ondersteund door een aanzienlijke hoeveelheid onderzoek. Uit veel wetenschappelijke onderzoeken blijkt bijvoorbeeld dat:
1) Zelfbewustzijn voorspelt betere werkprestaties. Medewerkers met hoger zelfinzicht (zoals gemeten via beoordelingen met meerdere bronnen of “360 graden”-feedback) vertonen doorgaans een grotere effectiviteit op het werk, ook als ze managers en leiders.
2) Zelfbewustzijn vergroot de effectiviteit van leiderschap. Leiders die beter zijn afgestemd op hun sterke en zwakke punten hogere prestatiebeoordelingen ontvangen en een beter teamklimaat bevorderen. (Houd er echter rekening mee dat het onderschatten van uw vaardigheden en leiderschapstalenten ook verband houdt met een hogere leiderschapseffectiviteit, vergeleken met mensen die zichzelf overschatten.)
3) Zelfbewustzijn verbetert interpersoonlijke relaties. Individuen die hun emotionele patronen begrijpen en hun impact op anderen getuigt van meer empathie en minder conflicten. Het is simpel: als je weet hoe je anderen beïnvloedt – wat neerkomt op weten hoe anderen je zien – zal het gemakkelijker voor je zijn om je gedrag aan te passen om de gewenste impact op anderen te maken. (Dit is wat David Brent en Michael Scott niet doen, waardoor Het kantoor een grote komische waarde, maar hun personages zijn een absoluut nachtmerrie-archetype van een baas.)
De waarde van selectieve onwetendheid
Er zijn echter ook goed gedocumenteerde voordelen aan verbonden arm zelfbewustzijn – of, preciezer gezegd, de voordelen van selectieve onwetendheid, inclusief het niet op de hoogte zijn van je beperkingen of het onterecht tevreden zijn met jezelf. Denk aan mensen met de arrogantie of het zelfvertrouwen van Kanye West, Cristiano Ronaldo of Muhammad Ali. . . maar zonder het talent om het te ondersteunen!
Overweeg de volgende bevindingen:
EerstMensen met een opgeblazen zelfbeeld zijn doorgaans veerkrachtiger en hebben minder last van stress, waardoor ze sneller en sterker kunnen herstellen uit tegenslagen. In dezelfde lijn blijkt dat uit tientallen jaren onderzoek naar positieve illusies te optimistische mensen beter omgaan met tegenslagen en een hogere motivatie behouden.
SecondeZelfbedrog kan individuen overtuigender maken. Mensen die oprecht geloven dat ze competenter zijn dan ze zelf zijn, komen vaak zelfverzekerder en overtuigender over op anderen. Als je jezelf voor de gek kunt houden, is de kans veel groter om anderen voor de gek te houdenomdat je niet eens hoeft te doen alsof of te liegen.
Derdekan een laag zelfbewustzijn de ambitie aanwakkeren. Veel ondernemers, atleten en leiders overschatten hun kansen op succes – en dit onrealistische optimisme drijft hen ertoe dingen te proberen die een nauwkeurigere zelfevaluatie snel zou vetoën. De innovaties in de wereld worden niet aangedreven door mensen met een perfect afgestemd zelfbeeld, maar door degenen die geloofden ze konden vliegen– zelfs als het bewijs anders suggereerde.
Dit alles wil zeggen: de zelfhulpbelofte van schone, lineaire psychologische deugden gaat voorbij aan hoe rommelig het menselijk functioneren eigenlijk is. Een beetje zoals voedingsadvies dat afwisselt tussen het demoniseren van koolhydraten, het demoniseren van vet en het demoniseren van suiker (soms alle drie, en soms geen), heeft de zelfhulpwereld de neiging eigenschappen afzonderlijk in de schijnwerpers te zetten en de context waarin ze opereren te negeren. Authenticiteit is prachtig. . . totdat het niet zo is. Vertrouwen is krachtig. . . totdat het een waanvoorstelling wordt. Empathie is bewonderenswaardig. . . totdat het mensenvriendelijk wordt. Zelfs mindfulness heeft een donkere kant als het een excuus wordt voor vermijding of emotionele terugtrekking.
Een gereedschapskist
Een realistischer (en wetenschappelijk onderbouwd) manier van denken over psychologische kwaliteiten is om ze te zien als instrumenten in een repertoire. Een hamer is handig, maar niet als je elke situatie als een spijker behandelt. Emotionele intelligentie is nuttig, maar niet als het in strategische manipulatie verandert. Authenticiteit is verfrissend, maar niet als het ten koste gaat van tact, professionaliteit of prosociale zelfregulering. En zelfbewustzijn is verhelderend, maar niet als het herkauwen, zelfkritiek of verlamming door analyse wordt.
De ware kunst van psychologische competentie, vooral op het gebied van leiderschap, is niet het kiezen van de ‘juiste’ eigenschap, maar het inzetten van de juiste eigenschap op het juiste moment. Het gaat erom te weten wanneer je fel in jezelf moet geloven en wanneer je je aannames in twijfel moet trekken. Wanneer moet je transparant zijn en wanneer moet je filteren? Wanneer je meedogenloos moet pushen en wanneer je reflecterend moet pauzeren. Wanneer moet je een risico nemen en wanneer moet je feedback zoeken? Het allerbelangrijkste is dat we onderkennen dat elk psychologisch goed een verplichting wordt als het onbegrensd is, en dat elke verplichting de kiem van een voordeel bevat als het op de juiste manier wordt gekalibreerd.
Als de zelfhulpindustrie eerlijker zou zijn, zou het veel minder klinken als een verzameling nette geboden en veel meer als een gebruikershandleiding voor een complex besturingssysteem: één met instellingen, drempels, schuifregelaars en contextspecifieke modi. Maar ‘het hangt ervan af’ zal nooit een bestseller worden, en ‘alles met mate’ is nauwelijks een motiverende slogan. Dus in plaats daarvan krijgen we een tegenstrijdig buffet van richtlijnen: wees jezelf, maar verbeter jezelf; ontspan, maar drukte; spreek uw waarheid, maar vermijd het beledigen van iemand; ken je tekortkomingen, maar twijfel nooit aan je grootsheid.
De ironie is natuurlijk dat volwassen psychologisch functioneren juist ligt in het verzoenen van deze spanningen. Niet door partij te kiezen, maar door de behendigheid te ontwikkelen om soepel tussen de partijen te bewegen. Uiteindelijk zit de echte tegenstrijdigheid niet in het advies dat we krijgen, maar in ons verlangen naar eenvoudige antwoorden op complexe vragen. De menselijke natuur is te genuanceerd voor oplossingen met één variabele, en de eigenschappen die ons effectief maken zijn zelden puur. Het zijn tegenstellingen die in evenwicht worden gehouden (de yin en yang van het psychologisch functioneren). En de leiders die floreren zijn degenen die op elegante wijze en niet op dogmatische wijze door deze paradox leren navigeren.
{“blockType”:mv-promo-block”,”data”:{“imageDesktopUrl”:https://images.fastcompany.com/image/upload/f_webp,q_auto,c_fit/wp-cms-2/2025/10/tcp-photo-syndey-16X9. jpg”,”imageMobileUrl”https://images.fastcompany.com/image/upload/f_webp,q_auto,c_fit/wp-cms-2/2025/10/tcp-photo-syndey-1×1-2.jpg”eyebrow” “headline” “Get meer inzichten van Tomas Chamorro-Premuzic”,”dek: “Dr. Tomas Chamorro-Premuzic is hoogleraar organisatiepsychologie aan de UCL en Columbia University, en mede-oprichter van DeeperSignals. Hij heeft 15 boeken en meer dan 250 wetenschappelijke artikelen geschreven over de psychologie van talent, leiderschap, AI en ondernemerschap Meer”,”ctaUrl”:https://drtomas.com/intro/”,”theme”:{“bg”:#2b2d30″, “text”:#ffffff”, “eyebrow”:#9aa2aa”, subhed”:#ffffff”, “buttonBg”: “#3b3f46”, “buttonHoverBg”:91424800, “buttonText”:false,”slug”:91424798, “shareable”:false,”slug”}}
