BANGKOK– Rechtengroepen hebben dinsdag het besluit van de regering-Trump om de beschermde status te beëindigen veroordeeld Myanmar burgers vanwege de ‘opmerkelijke vooruitgang van het land op het gebied van bestuur en stabiliteit’, ook al blijft het land verwikkeld in een bloedige burgeroorlog en wordt het hoofd van het militaire regime geconfronteerd met mogelijke Aanklacht wegens oorlogsmisdaden van de VN.
In haar aankondiging maandag dat er een einde komt aan de tijdelijke bescherming tegen deportatie voor burgers van Myanmar, ook bekend als Birma, citeerde minister van Binnenlandse Veiligheid Kristi Noem de plannen van het leger om “vrije en eerlijke verkiezingen” in december en “succesvolle wapenstilstandsovereenkomsten” als een van de redenen voor haar beslissing.
“De situatie in Birma is voldoende verbeterd zodat het voor Birmese burgers veilig is om naar huis terug te keren”, zei ze in een verklaring.
Het leger onder Senior generaal Min Aung Hlaing macht gegrepen van democratisch gekozenen Aung San Suu Kyi in 2021 en probeert met de komende verkiezingen een vleugje internationale legitimiteit aan zijn regering toe te voegen. Maar nu Suu Kyi in de gevangenis zit en haar partij verboden is, hebben de meeste externe waarnemers de verkiezingen als schijnvertoning bestempeld.
“Binnenlandse minister Kristi Noem behandelt deze mensen net als de hond van haar familie beroemd in koelen bloede neergeschoten omdat het zich misdroeg – als haar bevel wordt uitgevoerd, zal ze hen letterlijk terugsturen naar gevangenissen, brute martelingen en de dood in Myanmar”, zei Phil Robertson, directeur van Asia Human Rights and Labour Advocates, in een verklaring.
“Secretaris Noem wordt ernstig misleid als ze denkt dat de komende verkiezingen in Myanmar ook maar enigszins vrij en eerlijk zullen zijn, en ze verzint alleen maar dingen als ze beweert dat niet-bestaande staakt-het-vuren afgekondigd door de militaire junta van Myanmar tot politieke vooruitgang zullen leiden.”
De militaire machtsovername leidde tot een nationale opstand met hevige gevechten in veel delen van het land, en prodemocratische groeperingen en andere krachten hebben grote delen van het grondgebied overgenomen.
De militaire regering heeft in de aanloop naar de verkiezingen de activiteiten opgevoerd om gebieden te heroveren die door oppositiekrachten worden gecontroleerd luchtaanvallen waarbij tientallen burgers omkwamen.
In zijn strijd is het leger beschuldigd van de willekeurig gebruik van landmijnenhet richten van scholenziekenhuizen en gebedshuizen bij de aanvallen, en het gebruik van burgers als menselijk schild.
Vorig jaar werd ook tegen Min Aung Hlaing verzocht om een arrestatiebevel tegen Min Aung Hlaing door aanklagers van het Internationaal Strafhof, die hem beschuldigden van misdaden tegen de menselijkheid vanwege de vervolging van de mensen in het land. Rohingya-moslimminderheid voordat hij de macht greep.
De schaduwregering van Nationale Eenheid, of NGG, opgericht door gekozen wetgevers die hun zetels niet mochten innemen nadat het leger in 2021 de macht overnam, zei bedroefd te zijn over het besluit van Homeland Security.
NUG-woordvoerder Nay Phone Latt zei dat het leger gedwongen dienstplicht hanteert en dagelijks burgers aanvalt, en dat de verkiezingen elke echte oppositie uitsluiten en door niemand geaccepteerd zouden worden.
“De redenen die worden gegeven voor het intrekken van TPS weerspiegelen niet de realiteit in Myanmar”, vertelde Nay Phone Latt aan The Associated Press.
In haar verklaring zei Noem dat haar beslissing om de “TPS”-bescherming in te trekken werd genomen in overleg met het ministerie van Buitenlandse Zaken, hoewel het laatste rapport over de mensenrechten in Myanmar “geloofwaardige rapporten citeert over: willekeurige of onwettige moorden; verdwijningen; marteling of wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing; willekeurige arrestatie of detentie.”
En de nieuwste reisrichtlijnen van het ministerie van Buitenlandse Zaken voor Amerikanen zijn om het land volledig te vermijden.
“Reis niet naar Birma vanwege gewapende conflicten, de kans op burgerlijke onrust, willekeurige handhaving van lokale wetten, slechte gezondheidszorginfrastructuur, landmijnen en niet-geëxplodeerde munitie, misdaad en onrechtmatige detenties”, luidt de richtlijn.
Volgens de Assistance Association for Political Prisoners zijn sinds de machtsgreep door het leger ruim 30.000 mensen om politieke redenen gearresteerd, en zijn er 7.488 gedood.
Toch zei Homeland Security dat “de minister heeft vastgesteld dat de omstandigheden in het land over het algemeen zijn verbeterd tot het punt waarop Birmese burgers veilig naar huis kunnen terugkeren”, terwijl hij eraan toevoegde dat het toestaan van hen om tijdelijk in de VS te blijven “in strijd is met het nationale belang.”
John Sifton, directeur Azië-advocacy bij Human Rights Watch, zei dat “uitgebreide berichtgeving over Myanmar bijna elke bewering tegenspreekt” in de Homeland Security-verklaring.
De beslissing kan maar liefst 4.000 mensen treffen, zei hij.
“De onjuiste verklaringen van Homeland Security bij het intrekken van TPS voor mensen uit Myanmar zijn zo flagrant dat het moeilijk voor te stellen is wie ze zou geloven”, zei hij in een verklaring.
“Misschien werd dat van niemand verwacht.”
