Dit artikel bevat spoilers voor “Wicked: voorgoed.”
Je zou verbaasd zijn hoeveel de meest flagrante tekortkomingen van een film kunnen worden getolereerd als de sterkere elementen erin slagen door te breken. Ik werd uiteindelijk gewonnen door ‘Wicked’, Jon M. Chu’s bewerking van de eerste helft van de Broadway-muzikale hit uit 2003grotendeels omdat Cynthia Erivo en Ariana Grande-Butera emotionele supernova’s zijn. Om nog maar te zwijgen van het feit dat de energie van de film enorm steeg bij vrijwel elk van hun nummers, waarin hun zang omhoog geschoten naar de stratosfeer.
De optredens van het duo slaagden erin een film naar een hoger niveau te tillen die er helaas uitziet als vervaagde modder. De dichotomie tussen performance en beeld kwam pas echt tot uiting tijdens het nummer ‘Wizard and I’, waar Erivo met volle teugen zingt, en ze nauwelijks indruk maakt tegen het grijs ogende tarweveld waar ze doorheen rent. Er is geen gevoel van contrast tussen Elphaba, Oz, het veld en de lucht, die allemaal in elkaar lijken te passen. Hetzelfde probleem doet zich voor tijdens de meesterlijke laatste noten van ‘Defying Gravity’, waar Elphaba in haar massieve zwarte mantel nauwelijks opvalt te midden van de gedempte sepia-hemel.
Het is dat constante heen en weer schakelen tussen vorm en uitvoering weerhoudt mij er echt van om van ‘Wicked’ te houden. Nu ‘For Good’ een jaar later uitkwam, hoopte ik dat de reactie op de duistere cinematografie van de eerste film Chu en cameraman Alice Brooks genoeg tijd zou geven om een veel stimulerender beeld te creëren. Helaas is de tweede helft van “Wicked” een aanzienlijk mindere film, waarvan de rommelige plot, zwakkere uitvoeringen en het ontbreken van memorabele nummers ervoor zorgen dat er geen masker is voor de visuele tekortkomingen.
Wicked: For Good ziet er net zo nep en vervaagd uit als de eerste film
In ‘For Good’ wordt de fantastische wereld van Oz, met zijn met smaragd ingelegde metropool, velden vol bloemen en wegen van gele baksteen, onderworpen aan gruwelijke verlichting die ervoor zorgt dat niets ervan ooit opduikt. Er zijn veel factoren die ervoor zorgen dat beide ‘Wicked’-films er zo uitzien, waarbij een van de belangrijkste factoren het gebrek aan contrast tussen de acteurs en hun omgeving is. Elphaba en Glinda gaan op in deze ongelooflijk nep uitziende achtergronden, en het is zo een doorn in het oog om naar te kijken. Het is vooral merkbaar tijdens de reeks ‘No Good Deed’ waarin Erivo opnieuw die noten laat horen, maar verdwaalt in het visuele slib van haar kasteel met bruine binnenkant, golvende rook en een vlaag van slecht CG-gerenderde vliegende apen. Al het werk van de Academy Award-winnende productieontwerper Nathan Crowley is voor niets geweest, omdat de enorme praktische decors en rekwisieten er uiteindelijk nep uitzien.
Een groot deel van de tegenverlichting zorgt ook voor een wazige, bewolkte look die verduistert wat er op de gezichten van de acteurs staat. Het voelt alsof deze films met zonnekleppen moeten worden geleverd, omdat je die meestal naar beneden trekt als je nauwelijks kunt zien wat er vlak voor je staat. Kleurtemperatuur is een ander groot probleem bij “Wicked”, aangezien kleur dat wel is technisch aanwezig met Elphaba’s huid, Glinda’s garderobe en het totaalbeeld, zij het in een gedempte presentatie. Ik denk steeds terug aan de scène in “For Good” waarin Elphaba en Glinda ruzie hebben op het stadsplein van Munchkinland. Een van de meest herkenbare locaties van de bioscoop, de plek waar het publiek leerde Technicolor ten volle kennen in ‘The Wizard of Oz’ uit 1939 heeft de visuele aantrekkingskracht van een verlicht kerkhof.
Het lelijke visuele palet van Wicked: For Good maakt deel uit van een sectorbreed probleem
De saaiheid van ‘Wicked’ komt neer op het doordringen van een gevoel van ‘naturalistisch’ realisme dat blijk geeft van een misverstand over hoe de echte wereld eruit ziet. Iets dat niet alleen een probleem is met de ‘Wicked’-films, maar met de industrie als geheel, is het ontbreken van textuur. Er is de afgelopen vijf jaar sprake van een schijnbaar allergische reactie op imperfectie op het gebied van met CG beladen blockbusters. Scènes moeten vaak alles op exact dezelfde manier uitlichten voor het geval er in de postproductie enkele aanpassingen moeten worden aangebracht. Denk eens aan de emotionele impact die de optredens van Erivo en Grande-Butera zouden hebben als ze daadwerkelijk zouden opvallen onder de studenten van de Shiz University of onder de Munchkins. “For Good” illustreert verder een achteruitgang ten opzichte van hoe films er ruim 86 jaar geleden uitzagen.
Dit wil niet eens zeggen dat het visuele palet van de film niet lijkt op de klassieker van Victor Fleming, maar dat het de platst ogende filmische interpretatie van Oz is. Sidney Lumets “The Wiz” maakt veel gebruik van kostuums en productieontwerp dat de wereld van Frank L. Baum verandert in een fantastische herinterpretatie van New York City. van Sam Raimi “Oz the Great and Powerful” is misschien wel een slechtere film dan beide ‘Wicked’-films, maar niet als het gaat om de opvallende en kleurrijke esthetiek. Zelfs ‘Return to Oz’ van Walter Murch een van de grootste voorbeelden van kindertrauma uit de jaren 80is in staat scherpe contrasten te maken tussen Oz als zowel een plek van verwondering als een verwoest nachtmerrielandschap.
Ondanks al zijn toeters en bellen heeft de ‘Wicked’-duologie geen gevoel van visuele identiteit die het onthouden waard is.
“Wicked: For Good” speelt nu in theaters over de hele wereld.
