Door Robert Scucci
| Gepubliceerd
Zintuiglijke experimenten zijn zo oud als de tijd en worden gebruikt als middel om een hoger bewustzijnsgevoel te bereiken. Of je nu een fervent fan bent van de muziek van Tool in je pogingen om je derde oog open te wrikken (we snappen het, je houdt van polyritmen en de dikke riff), of je graag met illegale middelen bezighoudt waarmee je je kunt losmaken van je huidige staat van realiteit om de wereld vanuit een ander perspectief te zien, er is zeker meer dan één manier om een kat te villen. Of, in het geval van de jaren tachtig Veranderde statenwordt geen kat gevild, maar eerder een geit die leegbloedt nadat hij zeer geconcentreerde doses oerbloemen heeft ingenomen voordat hij in een sensorische deprivatietank gaat liggen die zowel je mentale als fysieke wezen doet terugvallen in een meer primaire iteratie die de moderne wetenschap niet goed kan documenteren.
Op de meest diepgewortelde manieren debatteren over de geest over de materie, Veranderde staten is een visueel feest van ongemakkelijke beelden en zo’n reis op zich dat je deze film nuchter kunt bekijken en nog steeds het gevoel hebt dat je grijze massa door krachten van buitenaf is vervormd. Of misschien moet je gewoon stoppen met het eten van zo veel gekruid eten voordat je in slaap valt op de bank. Hoe deze film je ook triggert, weet dat de inhoud afkomstig is van de meest gruwelijke plek die we kennen: ons onderbewustzijn.
Wat kan er mogelijk misgaan?
Veranderde staten brengt zijn punt over door op agressieve wijze zijn concept van sensorische regressie op de kijker te drukken door middel van levendige hallucinaties die zich afspelen als het soort slaapverlammingskoortsdroom waaruit je niet helemaal wakker kunt worden. Toen psychopatholoog Edward Jessup van Columbia University (Willem Pijn) Uit onderzoek van individuen die lijden aan schizofrenie blijkt dat veranderde bewustzijnstoestanden net zo objectief reëel zijn als die welke in de fysieke wereld worden ervaren, raakt hij gefixeerd op het worden van een laboratoriumrat door middel van risicovolle menselijke beproevingen met hallucinogenen en sensorische deprivatie.
Terwijl hij in deze zelfveroorzaakte, existentieel vijandige staat verkeert als middel om baanbrekend werk te doen voor zijn onderzoek, verteert Edwards werk hem, wat een aanzienlijke druk zet op zijn relatie met zijn vrouw, Emily (Blair Brown), die ook haar leven aan haar onderzoek heeft gewijd, maar vindt dat hij zijn eigen onderzoek net iets te ver doordrijft.
Op zoek naar zijn volgende oplossing in naam van de wetenschap, blijft Edward zichzelf ondermijnen en zijn bevindingen documenteren, tot grote bezorgdheid van zijn collega’s Arthur Rosenberg (Bob Balaban) en Mason Parrish (Charles Haid). Omdat hij reden heeft om aan te nemen dat zijn mentale experimenten een diepgaande verandering in zijn fysieke wezen hebben beïnvloed, gaat Edward door zodat hij zijn hypothese met een zekere mate van tastbaarheid kan bewijzen.
Zijn bewustzijn en onderbewustzijn bevatten grootheden, en Emily gelooft dat hij misschien wel op het punt staat baan te breken op geheel onontgonnen psychologisch terrein, maar zijn gedrag wordt steeds vluchtiger naarmate hij zichzelf blijft verliezen in het werk. Hij is óf een man die gek is geworden door te veel experimentele doses sterk geconcentreerde hallucinogenen, óf zijn geest is naar een plek gegaan die zo onbegrijpelijk is dat hij eenvoudigweg nog niet weet hoe hij zijn bevindingen moet verwoorden.
Kom langs voor de filosofie, blijf rond voor het smelten van de hersenen
Zwaar leunend op de visuele verhalen, Veranderde staten is een aanval op de zintuigen op de beste manier. Elke keer dat Edward ten onder gaat, zien en horen we wat hij doet, en dat is genoeg om ervoor te zorgen dat je je ogen dicht wilt plakken en je oren wilt dichtstoppen, want zelfs als je getuige bent van zijn ontrafelende tweedehandservaring, wil je je terugtrekken in een koude, donkere, stille kamer om jezelf te centreren nadat je bent blootgesteld aan zo’n hoog niveau van snelvuur, caleidoscopische waanzin. Tijdens de lege rust die je tussen deze schokkende segmenten aantreft, zijn we getuige van een heldere man die probeert te begrijpen wat hij aan de andere kant heeft meegemaakt.
Als je niet uiteindelijk je eigen tong inslikt terwijl je geconfronteerd wordt met de geschokte waanzin die uit je scherm schiet en je gezicht wegsmelt, vraag je je af of dit de reden is waarom het menselijk brein zo’n gevaarlijke plek is om te leven terwijl het probeert een eeuwenoud, onbegrijpelijk niveau van kennis aan te boren dat het weefsel van de werkelijkheid zoals wij die kennen zou kunnen vernietigen als er niets aan wordt gedaan. Als je niet zoveel geluk hebt, kun je altijd op je portemonnee bijten totdat het stof is neergedaald en de realiteit weer op zijn plaats valt alsof het allemaal maar een soort nare droom was.
Veranderde staten wordt gestreamd op Tubi.
