Wicked: voor een goed einde uitgelegd

Steek de gele stenen weg niet over als je ‘Wicked: For Good’ nog niet hebt gezien – spring op je bezemsteel, vlieg weg en kom terug zodra je de film hebt gezien, want er zijn enorme spoilers in het verschiet!

“Wicked: For Good” concludeerde het verhaal van Elphaba Thropp, de groene heks met wonderbaarlijke krachten, gespeeld door Cynthia Erivo in Jon M. Chu’s bewerking van de succesvolle Broadway-musical. Wat gebeurt er uiteindelijk met haar?

Ik kom er wel, maar laten we eerst enkele basisprincipes bespreken met betrekking tot ‘Wicked: For Good’. Toen Chu de musical van Stephen Schwartz en Winnie Holzman bewerkte – die zelf een bewerking is van Gregory Maguire’s Wicked: The Life and Times of the Wicked Witch of the West, oorspronkelijk gepubliceerd in 1995 – besloot hij deze in twee delen te splitsen, in navolging van de manier waarop de musical zich afspeelt. Hoewel dit een enigszins controversiële keuze was, het was logisch; Er gebeurt nogal wat in ‘Wicked’, het verhaal dat dient als achtergrondverhaal voor de vrouw die uiteindelijk de boze heks van het Westen wordt (een rol die uiteraard is ontstaan ​​door Margaret Hamilton in de klassieker ‘The Wizard of Oz’ uit 1939). In de verschillende vormen stelt ‘Wicked’ één vraag: worden mensen slecht geboren, of wordt hen het kwaad opgedrongen?

Als het om Elphaba gaat, is ze dan werkelijk zo slecht als de Tovenaar, gespeeld in Chu’s films door Jeff Goldblum, beweert, of is het zo dat (als we het internetgebruik gebruiken) “Elphaba onschuldig is?” Laten we het opsplitsen.

In de eerste film ontmoeten we Elphaba terwijl ze haar zus Nessarose (Marissa Bode) vergezelt om zich in te schrijven aan de Shiz University; Nadat Elphaba per ongeluk een scène veroorzaakt door per ongeluk een spreuk uit te spreken, staat de decaan van de school voor tovenarij, Madame Morrible (een ietwat misplaatste Michelle Yeoh, die prachtig optreedt als ze niet zingt), erop dat ze zich ook inschrijft. Omdat het zo last-minute is, wordt Elphaba gedwongen een kamer te nemen met de bruisende, blonde en roze geklede Galinda Upland (Ariana Grande-Butera, die absoluut transcendent is in beide films), en hun wederzijdse afkeer is letterlijk het onderwerp van een heel muzikaal nummer.

Maar na verloop van tijd worden Galinda (die haar naam uiteindelijk afkort tot ‘Glinda’) en Elphaba (die de omgedoopte Glinda vaak liefkozend ‘Elphie’ noemt) beste vrienden, en naast de begeerlijke Winkie-prins Fiyero Tigelaar (Jonathan Bailey), Nessa en haar soort minnaar Boq Woodsman (Ethan Slater), vinden ze vreugde in hun vriendschappen en studies bij Shiz. Wanneer Elphaba wordt uitgenodigd om de Tovenaar van Oz zelf te ontmoeten, nemen de zaken een wending. Nadat zij en Glinda ontdekken dat hij absoluut geen magische krachten heeft en een totale fraudeur is, wil Elphaba zich tegen hem keren en de pratende dieren waarop hij wordt vervolgd en gejaagd vrijlaten, terwijl Glinda graag als propagandist optreedt in ruil voor macht, invloed en troost. De twee beste vrienden zijn het er in essentie over eens dat ze het oneens zijn voordat Elphaba de zonsondergang in vliegt en Glinda aan de zijde van Madame Morrible blijft in Oz (ja, dit is wanneer “Defying Gravity” het einde van “Wicked: Part One” naar beneden haalt).

“Wicked: For Good” gaat ongeveer verder waar de eerste film ophoudtdat wil zeggen dat Elphaba, een gezochte vrouw, ondergedoken zit – en haar beste vriendin Glinda regeert in het centrum van Oz. Glinda en Madame Morrible zorgden ervoor dat de eerste trouwde met een behoorlijk onwillige Fiyero, die nu het hoofd is van het tovenaarsleger. Zowel Glinda als Fiyero zijn wanhopig bezorgd om Elphaba, die haar tijd doorbrengt met vliegen hoog boven Oz en het schrijven van berichten in de lucht over de ware aard van de Tovenaar (iets dat Madame Morrible, die het weer kan manipuleren met haar magie, kan aanpassen zodat het lijkt alsof Elphaba Oz in het algemeen bedreigt).

In de aanloop naar de bruiloft tussen Glinda en Fiyero, die wordt gebruikt als een soort door de staat gesponsorde presentatie van gedwongen eenheid door Madame Morrible en de Tovenaar, bezoekt Elphaba haar oude vriend, waarna ze samen de Tovenaar in zijn kamers gaan opzoeken. Een tijdje daar lijkt het op de Tovenaar macht in staat zijn om Elphaba ervan te overtuigen zijn kant van de zaak te zien. Helaas voor de tovenaar, net op het moment dat hij denkt dat hij Elphaba heeft overtuigd om zich bij zijn propagandamachine in Oz aan te sluiten, ontdekt ze iets gruwelijks. In een verborgen kamer buiten de hoofdverblijven van de Tovenaar houdt hij dieren – dieren waarvan hij zijn spraak ontdaan is en vrijwel verbannen uit Oz zelf – in kooien. Elphaba is terecht woedend en bevrijdt de dieren, verpest de bruiloft van Glinda en Fiyero, en vervolgens de film Echt gaat aan de slag.

Sommige personages in ‘Wicked: For Good’, zoals Elphaba en Glinda, ondergaan meer interne en emotionele reizen, waarbij de eerste uiteindelijk beseft dat zelfs haar rechtvaardige inspanningen soms uitmonden in een ramp (Erivo’s vertolking van de showstopper ‘No Good Deed’ uit Act II is bijzonder geweldig) en de laatste eindelijk begrijpt dat ze moet opkomen voor wat echt juist en, nou ja, goed is. Sommige personages ondergaan meer letterlijke transformaties. Zoals mijn geweldige collega BJ Colangelo slim benadrukte in haar recensie van ‘Wicked: For Good’, de manier waarop de film omgaat met de spreuk die Elphaba over Nessa uitspreekt, is a enorm verbetering ten opzichte van de toneelversie; op het podium kan Nessa weer lopen, maar omdat Marissa Bode een al te zeldzame rolstoelgebruiker is die Nessarose speelt, kiest de film ervoor om Elphaba haar zus te laten zweven als een tijdelijk, maar vreugdevol effect. Helaas is de vreugde van Nessa van korte duur, want wanneer Boq het toneel tegenkomt, vindt er een confrontatie plaats, en om hem te redden van een slecht uitgesproken spreuk van Nessa, verandert Elphaba hem uiteindelijk in de Tin Man, waardoor zijn hart wordt weggenomen.

We zien de Laffe Leeuw ook helemaal volwassen (en ja, hij wordt vijf seconden lang ingesproken door Colman Domingo) en later beseffen we dat het lot van Fiyero beladen is (ik kom daar zo terug op terug). “Wicked: For Good” gaat helemaal over innerlijke en uiterlijke transformaties, en dat komt allemaal tot een hoogtepunt wanneer Madame Morrible, in een poging om Elphaba uit zijn schuilplaats te lokken nadat zij en Fiyero samen zijn weggelopen, Nessa in levensgevaar brengt. Helaas voor iedereen eindigt dit plan in een tragedie en wordt Nessarose gedood door een vallend huis. (Zie je waar dit heen gaat?)

Nadat Nessa is vermoord door het vallende huis en Glinda haar zilveren pantoffels – die ooit toebehoorden aan de overleden moeder van Nessa en Elphaba – aan Dorothy, wiens gezicht nooit te zien is in ‘Wicked: For Good’, er is een hernieuwde vijandschap tussen Glinda en Elphaba. Beiden hebben redenen om boos te zijn, hoe twijfelachtig ook. Elphaba rouwt om het verlies van haar zus, met wie ze ruzie had nadat ze de boze heks van het Westen was geworden en de transformatie van Boq, en Glinda is er kapot van dat Fiyero hun bruiloft verliet om bij Elphaba te gaan wonen (die twee voltooien hun relatie na de prachtige ballad “As Long As You’re Mine”). De twee vechten het alleen uit op de Yellow Brick Road voordat de bewaker van de tovenaar arriveert en Fiyero arresteert terwijl Elphaba ontsnapt.

Fiyero wordt tot op een paar centimeter van zijn leven geslagen, maar overleeft dankzij een haastige spreuk van Elphaba van ver die hem verandert in (je raadt het al) de Vogelverschrikker, een vorm die ervoor zorgt dat hij geen bloed kan vergieten of botten kan breken. Terwijl bendes, geleid door een woedende Boq, Elphaba voor eens en voor altijd willen vernietigen, gaat Glinda naar de geheime schuilplaats van de Boze Heks van het Westen (bewaakt door de vliegende apen, die zich nu met Elphaba hebben verbonden) om met haar geliefde Elphie te praten. De twee leggen hun meningsverschillen bij, zingen ‘For Good’ – de vriendschapsballad die het vervolg zijn ondertitel geeft – en dan sterft Elphaba wanneer Dorothy water over haar gooit, net als in de film uit 1939. Of doet ze?!

Voordat Elphaba ‘sterft’, vertelt ze Glinda iets essentieels: de ‘goede heks’ mag Elphaba’s imago niet postuum rehabiliteren, omdat mensen een gemeenschappelijke slechterik nodig hebben om zich tegen te verzetten. Nadat Dorothy een emmer water over Elphaba gooit, ‘verdwijnt’ de Boze Heks van het Westen, en regelt Glinda de zaken. Ze confronteert niet alleen de tovenaar, bevestigt dat hij de echte vader van Elphaba is en jaagt hem de stad uit, maar ze laat Madame Morrible ook gevangen zetten voor haar vele misdaden. Na het bevrijden van de dieren en het verwelkomen alle wezens als Ozians – en beloven echte verandering door te voeren en ‘goed te doen’ – wordt Glinda de de facto leider van Oz, en belooft een betere en meer verenigde toekomst in te luiden.

Maar Elphaba is heel erg niet dood! Net als in de originele musical was de hele door water veroorzaakte dood een list die bedoeld was om de tovenaar en de bevolking van Oz te misleiden. Elphaba rent met Fiyero weg naar het land voorbij Oz, dat, om eerlijk te zijn, vreemd veel lijkt op de woestijnen van Denis Villeneuve’s “Dune” (zij het veel meer door de computer gegenereerd). Op de allerlaatste momenten van ‘Wicked: For Good’, terwijl Fiyero en Elphaba samen ontsnappen naar een nieuw leven, ervaart ze een telepathische verbinding met Glinda, die nu het magische boek dat bekend staat als de Grimmerie kan gebruiken en voor de allereerste keer echte magie kan leren. Het is een verbluffend, passend en emotioneel ontroerend einde… en als je het ziet, zul je dat ook zijn voorgoed veranderd. (Sorry.)

‘Wicked: For Good’ is nu in de bioscoop.