Franse president Emmanuel Macron is van plan zijn belofte waar te maken om de Franse benadering van Afrika te heroriënteren door middel van een vijfdaagse tour deze week die hem naar Mauritiusde G20 top in Zuid-AfrikaGabon en Angola.
Het doel is om de bladzijde over de Franse tegenslagen om te slaan MaliBurkina Faso en Nigernadat de militaire junta’s in deze landen de defensieovereenkomsten met Parijs hadden verbroken en de terugtrekking van Franse troepen in 2022 en 2023 hadden afgedwongen.
De terugtrekkingen bevestigden het verval van de voormalige koloniale macht Frankrijk in Afrika tegen een achtergrond van toenemend anti-Frans sentiment en toegenomen concurrentie op het continent Rusland En China.
De reis van de Franse president heeft tot doel de relatie van Frankrijk met Frankrijk nieuw leven in te blazen Afrikavolgens de Elysee Paleisen een breuk met de Franse koloniale erfenis bevestigen – iets waar Macron al vroeg in zijn eerste termijn over had gesproken.
“Ik kom uit een generatie die Afrikanen niet komt vertellen wat ze moeten doen”, zei Macron, toen 39, tijdens een toespraak voor studenten in de Burkina Faso-hoofdstad Ouagadougou in 2017.
“Ik zal mij aansluiten bij degenen die geloven dat Afrika noch een verloren continent is, noch een continent dat gered is”, zei hij.
Acht jaar later is de situatie echter grimmig. Macron heeft veertig reizen gemaakt, 26 Afrikaanse landen bezocht en geprobeerd het Franse koloniale verleden goed te maken. AlgerijeSenegal en Rwandamaar het mocht weinig baten. De voormalige ‘gendarme van Afrika’ is uit het land verdreven Sahelvan Mali tot Tsjaad. Frankrijk wordt beschuldigd van inmenging in de aangelegenheden van Afrikaanse landen en wordt geconfronteerd met grote onvrede onder de bevolking.
Een grote economische focus
Vindt zichzelf op de achterste voet, Frans diplomatie heeft zijn focus verlegd naar Engels- en Portugeessprekende Afrikaanse landen – landen zonder koloniale geschiedenis Parijs en waarvan de dynamische binnenlandse markten aanzienlijke kansen bieden voor Franse bedrijven.
Een belangrijke partner in deze strategiewijziging is Nigeriamet zijn 220 miljoen inwoners, waarvan de president Tinubu-bal werd slechts een jaar geleden door Macron ontvangen tijdens een groots staatsbezoek. In 2024 werd het dichtstbevolkte land van Afrika de belangrijkste economische partner van Frankrijk in het ten zuiden van de Sahara gelegen deel van Afrika.
Het Élysée-paleis wijst erop dat elke stop op deze Afrikaanse tour een “sterke economische component” heeft. De eerste aanloophaven is de Indische Oceaan Mauritius, een van de rijkste landen van de regio in termen van inkomen per hoofd van de bevolking, met een economie die vorig jaar met 4,9 procent groeide, volgens het IMF.
Het geplande bezoek van Macron aan Mauritius eerder dit jaar werd uitgesteld vanwege Paus Franciscus’ begrafenis. Met dit eerste bezoek van een Franse president sindsdien François Mitterrand in 1993 streeft Macron ernaar een al lang bestaand partnerschap te versterken dat de afgelopen jaren enigszins ‘gespannen’ is geworden.
Naast economische kansen probeert Frankrijk ook de veiligheidssamenwerking tussen Mauritius en de Franse eilanden te versterken Mayotte en Réunion, op minder dan een uur vliegen met het vliegtuig – en Madagaskar ook niet ver.
‘Frankrijk heeft zojuist een tegenslag gehad Madagascarwaar voorzitter Andry Rajoëlinadie dicht bij Emmanuel Macron stond, werd afgezet”, vertelde François Gaulme, universitair hoofddocent aan het Franse Instituut voor Internationale Betrekkingen (Ifri), aan AFP.
Rajoelina ontvluchtte het land in oktober na wijdverbreide protesten die leidden tot een militaire machtsovername. Gaulme zei dat er “een noodzaak was om de Franse diplomatie in de regio opnieuw in evenwicht te brengen”.
Lees meerHet patroon van volksopstanden in Madagaskar krijgt een Gen Z-update
Win-win-partnerschap
Macron zal vervolgens naar Zuid-Afrika reizen voor een meer diplomatiek deel van zijn reis, inclusief een bilaterale ontmoeting met de Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa en de G20-top op zaterdag en zondag in Johannesburg. Naast zijn tête-à-tête met Ramaphosa zal hij ook de lancering bijwonen van een Frans-Zuid-Afrikaanse zakenraad naar het voorbeeld van de raad die al bestaat in Nigeria.
De top van Johannesburg, de eerste bijeenkomst van de G20 op Afrikaans grondgebied, zal worden gekenmerkt door de afwezigheid van de Amerikaanse president Donald Trumpdie Pretoria ervan beschuldigt de Afrikaner minderheid te vervolgen, stamt af van de eerste Europese kolonisten.
Hoewel er geen foto-ops met Trump zullen zijn, zou Macron zijn Algerijnse tegenhanger kunnen ontmoeten, Abdelmadjid Tebboune. Een paar dagen nadat Algiers gratie had verleend aan de Frans-Algerijnse schrijver Boualem Sansal, zou een ontmoeting tussen de twee presidenten kunnen helpen de dooi in de betrekkingen tussen Parijs en Algiers te verlengen.
Macron zal vervolgens naar Gabon gaan voor een ontmoeting met president Brice Oligui Nguema, leider van de staatsgreep van 2023 die de toenmalige president afzette Ali Bongowiens familie al 55 jaar aan de macht was. Nguema werd in april van dit jaar tot president gekozen na verkiezingen waarbij internationale waarnemers geen grote onregelmatigheden meldden.
Na de verkiezing van Nguema kondigde de Afrikaanse Unie (AU) de opheffing aan van de sancties tegen Gabon, dat na de staatsgreep in 2023 door de AU was opgeschort.
Macron zal “de voltooiing verwelkomen” van de politieke transitie en de nieuwe autoriteiten “steunen”, aldus het Élysée-paleis. Van Macron wordt ook verwacht dat hij het “win-win” defensiepartnerschap tussen de twee landen zal verdedigen, dat door Nguema met twee jaar werd verlengd nadat hij de macht overnam. De kern van de regeling is het Camp de Gaulle in Libreville, wiens rol vandaag de dag gericht is op het trainen van de Gabonese strijdkrachten.
Sinds de Franse militaire basis in Ivoorkust medio februari weer onder Ivoriaanse controle kwam en de laatste Franse soldaten op het punt stonden te vertrekken Senegal tegen het einde van het jaar zou Camp De Gaulle een van de slechts twee overgebleven Franse permanente militaire bases in Afrika kunnen zijn, naast die in Djibouti.
Top AU-EU
Franse bedrijven hopen deel te nemen aan de diversificatie van de economie van Gabon, met name de economie mijnbouw sector, die te afhankelijk is van mangaan en goudhoewel het land rijke ijzervoorraden heeft, uraniumkoper en zink.
Een ander vlaggenschipproject is de betrokkenheid van het Franse Ontwikkelingsagentschap bij de renovatie van de Trans-Gabonspoorweg, die cruciaal is voor de economie en het passagiersvervoer. De route doorkruist vijf van de negen provincies van het land, maar heeft aanzienlijke investeringen nodig.
De Franse president sluit zijn Afrikaanse tournee maandag af in Angola, waar een top tussen de Europese Unie en de Afrikaanse Unie zal plaatsvinden. De bijeenkomst heeft tot doel de balans op te maken van de voortgang van de Europese ‘Global Gateway’-strategie, gelanceerd in 2021, die 150 miljard euro aan financiering voor de Afrikaanse infrastructuur omvat.
Een van de prioritaire projecten is de spoorlijn die de Angolese haven Lobito moet verbinden met de mijnregio Kolwezi in de Democratische Republiek Congo. De zogenaamde Lobito Corridor is een manier om de aanwezigheid van Europa in Afrika te laten gelden als tegenwicht voor China, een van de belangrijkste economische partners van Luanda, en om de toegang van de EU tot cruciale sectoren veilig te stellen. mineralen zoals koper en kobalt, die essentieel zijn voor de ecologische transitie.
Dit artikel is vertaald uit de origineel in het Frans door David Howley.
