Usama Ali is een vermeende Hamas-agent, leider en financier.
Hij is ook Canadees.
En dat geldt ook voor anderen binnen de Palestijnse terreurgroep die 1.200 mensen doodde en meer dan 200 gijzelaars nam. 7 oktober 2023heeft Global News geleerd.
Ongeveer 450 mensen met verschillende rollen binnen Hamas hebben banden met Canada, volgens een bron die bekend is met de inlichtingen over deze kwestie.
De bron, die sprak op voorwaarde dat hij niet geïdentificeerd zou worden, zei dat de lijst bestond uit permanente inwoners, maar ook uit mensen met familie of relaties in Canada.
Maar het omvatte ook burgers als Ali, een vermeend lid van het uitvoerende team van Hamas dat het financiële kantoor van de terreurgroep leidt.
Het cijfer dateert uit de tijd van de Hamas-aanval over Israël, dat het Midden-Oosten op de rand van een regionale oorlog heeft gebracht en misschien niet meer zo hoog is, voegde de bron eraan toe.
Het Israëlische offensief in Gaza heeft tienduizenden mensen het leven gekost, en luchtaanvallen waren gericht tegen de Hamas-leiders in Libanon, Iran en Qatar.
Als feitelijke regering van Gaza controleerde Hamas bijna twintig jaar lang een breed scala aan instellingen, en veel inwoners hadden daarom uit noodzaak met de groep te maken kunnen krijgen.
Maar het aantal dat in verschillende hoedanigheden actief zou zijn geweest in de organisatie en verbonden was met Canada, is aanzienlijk en omvat ook een topleider.
De Canadese veiligheidsinlichtingendienst bevestigde dat het onderzoek deed naar Canadezen in terreurgroepen in het Midden-Oosten, maar weigerde verder in te gaan.
Hamas is een op de lijst geplaatste terroristische entiteit in Canada, waardoor het illegaal is om deel te nemen aan of bij te dragen aan “elke activiteit” van de groep. Openbare veiligheid Canada noemt het een ‘radicale islamistisch-nationalistische terroristische organisatie’.
“De regering van Canada moet dringend optreden om het hoofd te bieden aan de dreiging die uitgaat van aan Hamas gelieerde individuen, zowel om dit te voorkomen aanvallen op Canadese bodem en om ervoor te zorgen dat Canada niet wordt uitgebuit om terrorisme in het buitenland te faciliteren”, zegt Noah Shack, CEO van het Centrum voor Israël en Joodse Zaken.
“Deelname aan een verboden terroristische groepering moet reële gevolgen hebben. Canadezen verdienen het om beschermd te worden tegen terroristische dreigingen.”
Een vooraanstaand Hamas-expert zei dat het aantal van 450 plausibel was en dat andere westerse landen ook aanzienlijke aantallen voor hun rekening namen.
“Het verbaast mij niets”, zegt Matthew Levitt, een senior fellow bij het Washington Institute for Near East Policy. “Dit omvat mensen op allerlei niveaus.”
Ze zouden variëren van volledige Hamas-leden tot degenen die in een bepaalde hoedanigheid in de regering dienden toen deze werd geleid door de terreurgroep, zei Levitt.
Het hebben van een buitenlands staatsburgerschap biedt voordelen voor groepen als Hamas, zoals gemakkelijker verkeer over de grenzen en consulaire bescherming, zei hij.
“Het hebben van een buitenlands paspoort, vooral een westers paspoort, is een ticket om te reizen”, zegt Levitt, auteur van het boek Hamas: politiek, liefdadigheid en terrorisme in dienst van de Jihad.
Hamas-strijders op de plaats van de overdracht van de lichamen van vier Israëlische gijzelaars in Khan Yunis, Gaza, 20 februari 2025. Foto door Saeed Jaras/Middle East Images/ABACAPRESS.COM.
De oudste Canadees in Hamas is een 63-jarige met een grijze baard, die ook het Libanese staatsburgerschap heeft en onder meer de namen Usama Ali, Radwan en Rizwan draagt.
Amerikaanse sancties die in 2022 tegen hem zijn geheven, vermeld drie Canadese paspoorten die hij heeft gebruikt. Hoewel zijn huidige verblijfplaats onbekend is, is de vestiging die hij naar verluidt leidt gevestigd in Turkije.
Details over Ali’s leven in Canada zijn onduidelijk, maar het Amerikaanse ministerie van Financiën beweert dat hij in 2017 werd benoemd tot hoofd van het Hamas Investment Office.
Het investeringskantoor, oorspronkelijk gevestigd in Saoedi-Arabië, verhuisde naar Turkije en verzamelde naar schatting 500 miljoen dollar aan activa, waaronder bouw- en vastgoedbedrijven.
De bedrijven strekten zich uit over Afrika en het Midden-Oosten en werden gebruikt om geld te verbergen, inkomsten te genereren en Hamas te financieren, aldus de verklaring van het ministerie van Financiën.
“Het is een strategische langetermijninvestering”, zegt Levitt, een voormalig functionaris van het Amerikaanse ministerie van Financiën. “Je leeft van de inkomsten die de bedrijven genereren.”
Op papier had Ali geen rol in de bedrijven, maar ‘was hij betrokken bij hun zakelijke activiteiten’ en coördineerde hij ‘financiële overdrachten aan Hamas’, zo beweerde de verklaring.
Ali’s plaatsvervanger, Hisham Younis Yahia Qafisheh, een Jordaniër, bekleedde echter een “sleutelrol” in de door Hamas gecontroleerde bedrijven, aldus de verklaring.
Hij was vice-voorzitter van Trend GYO, een Turkse ontwikkelingsmaatschappij, die ontkent Hamas te steunen. Volgens de beschuldigingen was hij ook voorzitter en directeur van ontwikkelingsbedrijven in Soedan.
Het investeringskantoor van Hamas had heimelijk extra activa in bedrijven in Algerije en de Verenigde Arabische Emiraten, aldus de verklaring van het ministerie van Financiën.
Een aanzienlijk deel van het bedrijfsgeld ging naar de militaire vleugel van Hamas, de Al-Qassam Brigades, die de aanval van 7 oktober leidde, voegde het eraan toe.
In 2019 werd Ali lid van de Shura Raadeen adviesorgaan dat leidinggevenden van Hamas kiest en de strategieën en het beleid van de terreurgroep vormgeeft.
Hij was ook lid van het Uitvoerend Comité, het belangrijkste besluitvormingsorgaan van Hamas, dat volgens de VS en Israël werd geleid door politiek leider Ismail Haniyeh.
Ali “onderhield direct contact met hoge Hamas-leiders”, waaronder Haniyeh, plaatsvervangend hoofd Salih al-Aruri en financieel functionaris Zahar Jabarin, zo beweerden de Israëlische autoriteiten.
Na de aanval van oktober 2023 heeft het ministerie van Financiën maatregelen opgelegd aanvullende sancties over de Hamas-investeringsvleugel en een lijst van financiële facilitators.
“De bedrijven in de portefeuille van Hamas hebben geopereerd onder het mom van legitieme bedrijven en hun vertegenwoordigers hebben geprobeerd de controle van Hamas over hun bezittingen te verbergen”, aldus de aankondiging.
“Dit investeringsnetwerk wordt geleid door de hoogste niveaus van Hamas-leiderschap en heeft hoge Hamas-functionarissen in staat gesteld in luxe te leven, terwijl gewone Palestijnen in Gaza worstelen onder barre levensomstandigheden en economische omstandigheden.”
Haniyeh werd in juli 2024 in Teheran vermoord, terwijl al-Aruri in Beiroet werd vermoord. Er is geen publieke mededeling gedaan dat Ali is overleden, en het Israëlische ministerie van Defensie weigerde commentaar te geven op zijn status.
Maar niet iedereen die banden heeft met Hamas is even hooggeplaatst, en ze wonen zelfs niet eens in het Midden-Oosten.
Eén komt naar verluidt uit Winnipeg.
Israëlische luchtaanval in Gaza-stad, 30 mei 2025. (AP Photo/Jehad Alshrafi).
Op 22 mei 2025 vielen Israëlische troepen een bedrijf aan in Gaza-stad dat beschuldigd werd van het opslaan en overmaken van miljoenen dollars voor Hamas en de Palestijnse Islamitische Jihad.
De Geldwissel in Dubai was sinds 2022 een doelwit van Israëlische terrorismebestrijdingsfunctionarissen, toen het werd bestraft vanwege een cryptocurrency-plan dat geld naar Hamas overmaakte.
Het bedrijf stond los van de stad Dubai. In plaats daarvan bevond het zich in Gaza en werd het gerund door Khader Dan, “een prominente geldwisselaar in dienst van Hamas”, beweerde de Israëlische regering in haar sanctielijst.
De operatie van Dan was een “significant onderdeel van de economische infrastructuur van Hamas”, aldus een aankondiging van het Israëlische Nationale Bureau voor Terrorismebestrijding.
Als onderdeel van hun harde optreden tegen de Hamas-financiering hebben de Israëlische autoriteiten ongeveer 600 digitale ‘portefeuilles’ in beslag genomen waarvan zij beweerden dat ze verband hielden met de beurs in Dubai.
Eén ervan was getraceerd naar Canada. Het zou toebehoorden aan Omar Alkassabeen Syriër die in 2016 als vluchteling in Winnipeg was aangekomen en als huisschilder werkte.
Het Israëlische papierwerk over de inbeslagname van Alkassabs crypto-account vermeldt een telefoonnummer in Manitoba en een e-mailadres dat is gekoppeld aan een woning in Winnipeg.
Toen een verslaggever van Global News de bungalow bezocht, zei de persoon die de deur opende dat hij Alkassab niet kende. Noch Alkassab, noch zijn advocaat reageerden op e-mails.
Volgens zijn immigratiegegevens komt Alkassab uit de Syrische stad Al-Bab en werkte hij in het nabijgelegen Aleppo als bezorger voor Coca Cola.
Op een LinkedIn-account dat nu is verwijderd, staat dat hij in Syrië “mensen redde die onder het puin lagen van luchtaanvallen” en projectmanager was voor een humanitaire groep genaamd Omar’s Helping Hands.
Terwijl Syrië in een burgeroorlog belandde en in handen viel van ISIS, verhuisde Alkassab met zijn ouders en broers en zussen naar Ankara, Turkije, en vervolgens naar Canada.
Na drie jaar in Winnipeg heeft hij in 2019 het Canadese staatsburgerschap aangevraagd en in 2021 de test afgelegd, maar hij wacht nog steeds op een beslissing.
De details over hoe zijn crypto-account in Gaza werd gebruikt, zijn niet publiekelijk beschikbaar, noch zijn er verklaringen waarom een inwoner van Manitoba een crypto-portemonnee nodig zou hebben op Palestijns grondgebied.
Een deskundige zei dat de in beslag genomen portemonnees eigendom zouden kunnen zijn van “geld muilezels‘die hun cryptocurrency-accounts gebruiken om digitale valuta in contanten om te zetten in hoeveelheden die onder de limieten liggen die zijn gemarkeerd voor het witwassen van geld.
“Het is een manier waarop mensen hun sporen proberen uit te wissen”, zegt Andreas Park, hoogleraar financiën aan de Universiteit van Toronto in Mississauga.
Levitt zei dat donoren andere redenen hadden kunnen hebben om cryptocurrency via een Gaza-uitwisseling te willen sturen, ook voor altruïstische, humanitaire doeleinden.
“Is het mogelijk dat je een Syriër hebt die een Canadees wil worden, die geld wil geven aan behoeftige mensen in Gaza en dat hij dat daarom heeft? Ja”, zei hij.
“Waarom gaat dit via deze specifieke aan Hamas gelieerde financiële instelling? Is er een andere manier om dit te doen? Kan iemand daar rekeningen openen?”
“Dat zijn dingen die de autoriteiten moeten onderzoeken.”
Global News-verslaggever in het huis waar Omar Alkassab woonde nadat hij vanuit Syrië naar Canada was gekomen. Er loopt een onderzoek naar hem vanwege een cryptocurrency-plan van Hamas.
De Canadese regering startte in mei 2022 een onderzoek naar Alkassab, een maand nadat de Israëliërs zijn crypto-portemonnee in beslag hadden genomen, zo blijkt uit interne overheidsdocumenten.
Zijn aanvraag voor het staatsburgerschap werd opgeschort. Vier federale agentschappen onderzoeken zijn achtergrond, volgens de gegevens die door het Federale Hof aan Global News zijn vrijgegeven.
Immigratie, vluchtelingen en staatsburgerschap Canada heeft het gecategoriseerd als een nationale veiligheidskwestie en heeft de RCMP, de Canadian Security Intelligence Service en de Canada Border Services Agency ingeschakeld, zo blijkt uit het dossier.
De CSIS Security Screening Branch stuurde zijn beoordelingsrapport over Alkassab op 16 januari 2025 naar immigratieambtenaren. Het werd zwaar geredigeerd voordat het publiekelijk werd vrijgegeven, maar markeerde zijn crypto-portemonnee uit Gaza.
“Volgens openbaar beschikbare informatie op de website van het National Bureau for Counter Terror Financing van de Israëlische regering is Alkassab de eigenaar van een Binance cryptocurrency-portemonnee waarvan wordt aangenomen dat deze eigendom is van Dubai Company for Exchange in de Gazastrook”, schreef CSIS in zijn rapport.
“De NBCTF heeft Dubai Company for Exchange aangemerkt als een terroristische organisatie.”
Verslag van onderzoeksrapport over Omar Alkassab.
Federaal Hof
Ondertussen heeft Alkassab een rechtszaak aangespannen tegen de regering wegens het uitstellen van zijn staatsburgerschap, waarbij hij beweerde dat hij niet wist waarom dit werd opgehouden.
Hij heeft geen strafblad, zei hij, en heeft in geen enkel leger of ‘organisatie’ gediend. Hij was niet op de hoogte van enig onderzoek tegen hem, voegde hij eraan toe.
In juli startten advocaten van het federale ministerie van Justitie een nieuwe zaak, waarbij de rechtbank werd gevraagd de regering toe te staan gevoelig bewijsmateriaal over Alkassab achter te houden.
Het openbaar maken ervan zou ‘schadelijk zijn voor de nationale veiligheid’, betoogden de regeringsadvocaten in hun verzoekschrift bij het Federale Hof.
De 25-jarige Alkassab schreef in zijn verklaring voor de rechtbank dat hij moest wachten terwijl zijn familie en vrienden als Canadezen zijn beëdigd, wat “mijn zelfvertrouwen, eigenwaarde en algemene kijk op de toekomst heeft beïnvloed.”
“De onzekerheid en instabiliteit veroorzaakt door mijn gebrek aan burgerschap heeft een grote tol geëist van zowel mijn mentale als emotionele welzijn.”
Stewart.Bell@globalnews.ca
